ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

                  

Συμβουλές για το παιδικό δωμάτιο



Τα 12 απαραίτητα μέτρα ασφαλείας για το παιδικό δωμάτιο

Υπάρχουν κίνδυνοι στο δωμάτιο όπου ζει και μεγαλώνει το μικρό μας που συχνά δε μας περνάνε καν απ’ το μυαλό. Είναι λογικό αν σκεφτεί κανείς ότι μιλάμε για τα υπερκινητικά ζουζούνια που θέλουν να εξερευνούν το χώρο στον οποίο περνούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Ας δούμε λοιπόν τι πρέπει να προσέξουμε στο σχεδιασμό αλλά και στον εξοπλισμό του.

Της Χριστίνας Χρυσανθοπούλου με τη συνεργασία του Κέντρου Έρευνας και Πρόληψης Παιδικών Ατυχημάτων

Όταν δημιουργεί κανείς το δωμάτιο για το παιδί ή τα παιδιά του, ένα από τα βασικά αιτήματα είναι η ασφάλεια. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας τις έρευνες που θέλουν τα περισσότερα ατυχήματα να συμβαίνουν μέσα στο σπίτι και ειδικά στο παιδικό δωμάτιο, είναι σαφές ότι ο περιορισμός των κινδύνων που παραμονεύουν είναι το Α και το Ω στο σχεδιασμό του χώρου του παιδιού.

Οδηγός ασφάλειας στο παιδικό δωμάτιο

Οι ανάγκες σε ασφάλεια του παιδικού δωματίου ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού ή των παιδιών που το κατοικούν. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες γενικές αρχές που αν τις ακολουθήσετε πιστά θα μπορείτε να αφήνετε τα πιτσιρίκια σας χωρίς επίβλεψη στο δωμάτιό τους έχοντας το κεφάλι σας ήσυχο.

1. Το πάτωμα δεν πρέπει να έχει σκαλιά ή διαφορετικά επίπεδα, ώστε το παιδί να μην κινδυνεύει να πέσει και να χτυπήσει. Με άλλα λόγια, το δωμάτιο πρέπει να είναι μια ενιαία επιφάνεια, καθαρή από διάφορα αντικείμενα που μπορούν να τραυματίσουν το παιδί ή τα παιδιά.

2. Η επιλογή του χαλιού πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή. Τα παιδιά έχουν την τάση να κυλιούνται, να τρίβονται, να τρέχουν σε αυτό. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, ο κίνδυνος για έγκαυμα εξαιτίας της τριβής στο χαλί είναι έντονος και τα κρούσματα συχνά. Ιδανικά επιλέξτε ξύλινο πάτωμα ή laminate (κάτι σαν ξύλινο πλακάκι που μπορεί να επενδύσει το οποιοδήποτε δάπεδο).

3. Σε κάθε δωμάτιο πρέπει να υπάρχουν αποθηκευτικοί χώροι ώστε στο τέλος της μέρας να κρύβονται όλα τα παιχνίδια των παιδιών. Αν ξυπνήσουν μέσα στη νύχτα, το δάπεδο πρέπει να είναι ελεύθερο για να περπατήσουν χωρίς να κινδυνεύουν να πέσουν ή να τραυματιστούν πατώντας ένα σιδερένιο αυτοκινητάκι.

4. Το τι βάζουμε στους τοίχους του παιδικού δωματίου είναι επίσης πολύ σημαντικό. Για παράδειγμα, μπορεί το σπίτι να είναι αντισεισμικό όμως ενδεχομένως έχουμε γεμίσει τους τοίχους με αντικείμενα που σε περίπτωση σεισμού θα αποδειχθούν ιδιαίτερα επικίνδυνα. Οι βιβλιοθήκες, λοιπόν, πρέπει να είναι σταθερές, να μην «κοιτάζουν» το κρεβάτι και να έχουν χαμηλό κέντρο βάρους. Μη βάζετε ψηλά τα βιβλία και τα βαριά αντικείμενα. Το ίδιο ισχύει και με τα ράφια, τα οποία πρέπει να είναι στερεωμένα πολύ καλά στον τοίχο. Μην κάνετε το λάθος να βάλετε διακοσμητικά από γυαλί και εύθραυστα υλικά.

5. Τα τζάμια στα παράθυρα πρέπει να είναι επάλληλα ή συρόμενα. Τα ανοιγόμενα προς τα μέσα δεν είναι καθόλου ασφαλή, γιατί, καθώς το παιδί σηκώνεται και κινείται μέσα στο χώρο, μπορεί να χτυπήσει στο κεφάλι. Οι τζαμαρίες πρέπει να είναι επικαλυμμένες με ειδική μεμβράνη που να συγκρατεί τα θραύσματα σε περίπτωση σπασίματος.

6. Τα κάγκελα του μπαλκονιού πρέπει να έχουν ύψος τουλάχιστον 1.10μ., ώστε να είμαστε σίγουροι ότι το παιδί δε θα μπορέσει να τα σκαρφαλώσει. Αυτό όμως δεν αρκεί. Πρέπει να έχουμε τη βεβαιότητα ότι το παιδί δε θα μπορέσει να μεταφέρει κάποια κούτα ή καρέκλα που θα του επιτρέψει να υπερβεί το ύψος του μπαλκονιού.

7. Απομακρύνετε κάθε είδους μικροσκοπικό και μυτερό αντικείμενο που θα μπορούσε να καταλήξει στο στόμα του παιδιού προκαλώντας του πνιγμό. Αυτό αφορά κυρίως τα βρέφη και τα παιδιά μέχρι την ηλικία του νηπιαγωγείου, όμως ποτέ δεν ξέρετε τι θα αποφασίσει να εξετάσει δια... στόματος ακόμη κι εκείνο της σχολικής ηλικίας.

8. Τα ατίθασα ζιζάνια αρέσκονται να εντάσσουν στο παιχνίδι τους τα κινητά μέρη του δωματίου και να τα μετατρέπουν σε φρούρια, κρησφύγετα κ.ά. Φροντίστε λοιπόν τα ογκώδη έπιπλα να έχουν σταθερές βάσεις και όλα να είναι απαλλαγμένα από μυτερές γωνίες ή προεξοχές.

9. Βεβαιωθείτε ότι το κρεβάτι του παιδιού πρέπει να απέχει αρκετά από κουρτίνες και ηλεκτρικά καλώδια. Τα παιδιά έχουν την τάση να πιάνονται από τις κουρτίνες και να σκαρφαλώνουν γκρεμίζοντας μαζί και το κουρτινόξυλο.

10. Καλύψτε με ειδικά προστατευτικά που κυκλοφορούν στο εμπόριο όλες τις πρίζες του παιδικού δωματίου. Τα πιτσιρίκια συνηθίζουν να ανακαλύπτουν δια της αφής τον κόσμο γύρω τους και να βάζουν τα δάχτυλά τους στις πρίζες, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος ηλεκτροπληξίας.

11. Απειλή για την ασφάλεια ενός παιδιού είναι οι λάμπες και τα φωτιστικά που μπορούν να προκαλέσουν εγκαύματα. Καλό θα ήταν λοιπόν αυτά να βρίσκονται ψηλά, σε μέρη που δεν μπορούν να φτάσουν τα παιδιά. Από την άλλη, ο χαμηλός φωτισμός δε θα πρέπει να λείπει από το παιδικό δωμάτιο κατά τη διάρκεια της νύχτας σε περίπτωση που το παιδί ξυπνήσει και σηκωθεί, έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσει ή ακόμα και να αποτρέψει την πιθανότητα του να σκοντάψει και να πέσει.

12. Μια καλή, δοκιμασμένη συνταγή για την αποφυγή διαφόρων μικροατυχημάτων είναι ο εφοδιασμός με μια συσκευή ενδοεπικοινωνίας μέσω της οποίας θα μπορείτε να «κατασκοπεύετε» το ζωηρό παιδάκι σας.

Μην ξεχνάτε!

Όσο ασφαλές κι αν πιστεύετε ότι είναι το παιδικό δωμάτιο, τα βρέφη και τα νήπια δεν πρέπει να ξεφεύγουν από την επίβλεψή σας σε καμία περίπτωση.

Δεν είναι μόνο το παιδικό δωμάτιο χώρος που επιφυλάσσει κινδύνους για τα παιδιά. Όλο το σπίτι μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη ζωή (δηλητηριάσεις, απερίσκεπτη κατάποση υγρών και χαπιών στην κουζίνα ή στο μπάνιο).

ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ ΧΩΡΟΥ

Η κουζίνα όπως όλοι τη γνωρίζουμε γίνεται ολοένα και περισσότερο ο χώρος με την μεγαλύτερη χρήση μέσα σε ένα σπίτι, και αυτό γιατί χρησιμοποιείται όχι μόνο για την παρασκευή γευμάτων και την κατανάλωση αυτών, αλλά και γιατί πολύ συχνά γίνεται ο χώρος που λαμβάνουν χώρα κάποιες κοινωνικές εκδηλώσεις. Για το λόγο αυτό, ο σχεδιασμός του χώρου της κουζίνας που αφορά σε πτυχές όπως η εργονομία και η βελτιστοποίηση της ροής εργασιών μέσα στο χώρο αυτής πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν πραγματοποιείται ο σχεδιασμός του χώρου. Η εργονομική κουζίνα πρέπει να κατασκευαστεί για να ταιριάζει απόλυτα στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ανθρώπου, και αυτό είναι σημαντικό γιατί πρέπει να ληφθούν υπόψη συγκεκριμένα ύψη, βάθη, πλάτη & διάκενα που πρέπει να τηρηθούν. Σωστό σχέδιο κουζίνας είναι αυτό που δημιουργεί ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο λαμβάνει υπόψη τις ακριβές κινήσεις του προσώπου που χρησιμοποιεί η κουζίνα.

Για να έχετε μια καλή σχέση με την κουζίνα σας είναι αναγκαίο να έχετε τον πάγκο εργασίας στο σωστό ύψος, τα αντικείμενα που χρειάζεστε για την παρασκευή του φαγητού να είναι τοποθετημένα σε ερμάρια που φτάνετε στο εσωτερικό τους με ευκολία. Επίσης, το ύψος των κρεμαστών ερμαρίων  παίζει σημαντικό ρόλο καθότι η τοποθέτηση τους στο σωστό ύψος δίνει στον χρήστη της κουζίνας επιπλέον άνεση στις κινήσεις και ευκολία  στην τοποθέτηση και αποθήκευση διάφορων αντικειμένων. Ο τρόπος ανοίγματος των ερμαρίων, είτε πρόκειται για ερμάρια βάσης είτε για κρεμαστά ερμάρια, είναι πολύ σημαντικός για την εργονομία του χώρου της κουζίνας. Συχνά δίνεται έμφαση μόνο στη χωρητικότητα των ερμαρίων με αποτέλεσμα να προκύπτουν σύνολα που παρουσιάζουν αρκετούς αποθηκευτικούς χώρους αλλά είναι δύσχρηστοι και όχι εργονομικοί. Οι συσκευές πρέπει να είναι σε κοντινή απόσταση, αλλά και να παρέχουν επαρκή χώρο για να είναι σε θέση να περπατήσει κάποιος ανάμεσα ντουλάπια κουζίνας , είναι σημαντικό να υπάρχει αρκετός φωτισμός στο χώρο και ιδιαίτερα εκεί που γίνεται η προετοιμασία του φαγητού.

Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες και να αναπτύσσουμε συνεχώς τον κατάλογο αυτό με τις λεπτομέρειες μιας εργονομικά σχεδιασμένης κουζίνας, αντ' αυτού σας διαβεβαιώνουμε ότι εμείς όταν μελετάμε τον χώρο σας είμαστε πολύ προσεκτικοί και φροντίζουμε ώστε να συμπεριλάβουμε όλες αυτές τις ιδέες στα σχέδια μας καταλήγοντας πάντα σε αυτό που εξυπηρετεί όλες τις ανάγκες σας.
 

Δείτε μερικές συμβουλές εργονομίας που θα σας φανούν χρήσιμες στον σχεδιασμό της κουζίνας σας.

ΠΑΓΚΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Οταν αναγκαζόμαστε να δουλεύουμε σε ένα πάγκο για μακρό χρονικό διάστημα, ο οποίος είναι, είτε πολυ ψηλός είτε πολυ χαμηλός, η καθημερινή λανθασμένη στάση του σώματος μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη μέση μας. Όμως, παρόλο που οι χρήστες δεν εχουν όλοι το ίδιο ύψος, οι περισσότεροι σχεδιαστές κουζίνας, σχεδιάσουν τους πάγκους με το ίδιο ακριβώς ύψος (περίπου 0,90 μετρα).

Μια λύση, θα ήταν να επιλέγαμε το ύψος του πάγκου ανάλογα με το ύψος του χρήστη του. Όμως, κάτι τέτοιο σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι εφικτό καθώς η κουζίνα χρησιμοποιείται απο πολλούς χρήστες

Τι μπορούμε να κάνουμε όμως, όταν η κουζίνα χρησιμοποιείται απο πολλά άτομα που όλοι έχουν διαφορετικό ύψος;

Συμβουλή 1: Μπορούμε να προβλέψουμε περισσότερους του ενός πάγκους, με διαφορετικά ύψη.

Συμβουλή 2: Μπορούμε να χρησιμοποιούμε το τραπέζι του φαγητού ως πάγκο εργασίας. Αν για παράδειγμα, στο τραπέζι (ύψους 0,70- 0,75μ.) τοποθετηθεί μια επιφάνεια από χοντρό γυαλί, τότε μετατρέπεται αυτομάτως σε τραπέζι εργασίας. Το γυαλί αντέχει σε χαρακιές, λεκέδες, καυτά αντικείμενα, κλπ. Ένα τέτοιο τραπέζι, είναι πρακτικό ιδιαίτερα για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που δεν αντέχουν την ορθοστασία και τους επιτρέπει να ετοιμάζουν μεγάλο μέρος του φαγητού καθισμένοι σε καρέκλα.

Για παράδειγμα, στην κουζίνα της επόμενης εικόνας, δημιουργήθηκε ένας χαμηλότερος πάγκος, πίσω ακριβώς απο το νιπτήρα. Έτσι κάποιος μπορεί να δουλέψει καθισμένος σε καρέκλα. Επιπλέον το υλικό του είναι σκληρό και ανθεκτικό σε χαρακιές και στην υψηλή θερμοκρασία.

Το Feng Shui και η κουζίνα

 

 Το Feng Shui είναι η τέχνη και η επιστήμη της κατανόησης των δυνάμεων της φύσης, με σκοπό τον σχεδιασμό κατοικιών ώστε να συνυπάρχει αρμονικά με το περιβάλλον. Είναι ανεξάρτητο θρησκειών ή προκαταλήψεων. Το Feng Shui διαχωρίζει πέντε κύρια στοιχεία, προκειμένου να επιτευχθεί η ισορροπία και η αρμονία σε κάθε χώρο. Αυτά τα πέντε στοιχεία είναι: το ξύλο, η φωτιά, η γη, το μέταλλο και το νερό. Κάθε ένα εξ αυτών έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και τις δικές του ιδιότητές. Διαχειρίζεται δηλαδή τις δυνάμεις της φύσης έτσι ώστε να παράγεται ευημερία, αρμονία και ζωτικότητα, ή αλλιώς αυτό που έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες “η τέχνη του Ευ Ζην”.

Λίγα λόγια για τα στοιχεία του Feng Shui

Ξύλο

Το πρώτο στοιχείο είναι το ξύλο, το οποίο έχει το κινεζικό όνομα Mu. Το ξύλο αντιπροσωπεύει την καινοτομία, τη δημιουργικότητα και τη γέννηση. Το στοιχείο αυτό αντιπροσωπεύεται με το πράσινο χρώμα και την ανατολική κατεύθυνση.

Φωτιά
Ένα άλλο στοιχείο του Feng shui είναι η φωτιά, που ονομάζεται Χούο στην Κίνα. Η φωτιά συμβολίζει την δραστηριότητα, τον ενθουσιασμό και την ενέργεια. Πρόκειται για ένα θερμό στοιχείο που πρέπει να χρησιμοποιείτε με μέτρο διότι πάρα πολύ από αυτό μπορεί να καταστρέψει ότι το περιβάλλει. Η φωτιά αντιπροσωπεύεται από το κόκκινο χρώμα και από τη νότια κατεύθυνση, και συμβολίζει τα χρόνια της εφηβείας.
Γη
Το επόμενο στοιχείο είναι η γη ή Tu στα κινέζικα. Αυτό το στοιχείο συμβολίζει τη σταθερότητα, την υπομονή και την ειλικρίνεια. Είναι ένα μεθοδικό στοιχείο και είναι ιδανικό για κάθε τι που έχει σχέση με την ακίνητη περιουσία και τις κληρονομιές.  Το στοιχείο της Γης συμβολίζεται από το κίτρινο χρώμα και είναι αντιπροσωπεύει τα πρώτα χρόνια της νεολαίας.
Μέταλλο
Μέταλλο ή Jin στα κινέζικα αποτελεί άλλο ένα κύριο στοιχείο. Αντιπροσωπεύει την επιτυχία στις επιχειρήσεις και τη συγκομιδή. Το λευκό και το χρυσό είναι τα χρώματα που το συμβολίζουν, και η κατεύθυνση του είναι η δυτική. Αυτό το στοιχείο συμβολίζει την ενήλικων χρόνων της ζωής του ανθρώπου.
Νερό
Ένα τελευταίο στοιχείο είναι το νερό, που ονομάζεται Shui στα κινέζικα. Έχει πολύ σημαντικό ρόλο μεταξύ των στοιχείων του Feng Shui. Το όνομά του συμπεριλαμβάνεται στον όρο Feng Shui, με την έννοια του νερού και του αέρα. Το νερό αντιπροσωπεύει κυρίως τις επικοινωνίες και τα ταξίδια. Αντιπροσωπεύει  επίσης τη μάθηση των τεχνών. Το νερό είναι το στοιχειώδες στοιχείο της ζωής, όχι μόνο για τους ανθρώπους αλλά και για τα ζώα και τα φυτά. Μπορεί να είναι ήσυχο ή βίαιο. Το στοιχείο αυτό συμβολίζεται από το μαύρο χρώμα και την βόρεια κατεύθυνση. Συμβολίζει τα χρόνια των ηλικιωμένων  ανθρώπων.
Στο χώρο της κουζίνας, καλό θα είναι να μην υπάρχουν ράφια που οι γωνίες τους προεκτείνοντάς τις μας σημαδεύουν.  Εάν υπάρχει κάτι τέτοιο απλά το αλλάζουμε, κάνοντας το ντουλάπι έτσι ώστε να είναι πάντα κλειστό. Ένα άλλο σημείο που θα πρέπει να προσέξουμε ώστε να μην δημιουργήσουμε την σύγκρουση των αντιθέτων στοιχείων δηλαδή της Φωτιάς και του Νερού, είναι η θέση της ηλεκτρικής κουζίνας  ως προς το νεροχύτη και το πλυντήριο των πιάτων. Καλό θα είναι να μην είναι τοποθετημένα το ένα απέναντι απ το άλλο, όπως επίσης ούτε το ένα δίπλα στο άλλο. Έντονα φωτεινά χρώματα. Είναι σημαντικό να υπάρχει καλή κυκλοφορία του αέρα στην κουζίνα και να μην υπάρχουν δυσάρεστες μυρωδιές. Το φυσικό φως και φυσικός αερισμός που διαχέει την κουζίνα θεωρείτε πλεονέκτημα.
Το αρχιτεκτονικό «τρίγωνο» και το Feng Shui
Στις μέρες μας, οι αρχιτέκτονες και οι σχεδιαστές κουζινών εφαρμόζουν στις κουζίνες τον «κανόνα του τριγώνου» όπου ο φούρνος, ο νεροχύτης και το ψυγείο σχηματίζουν τρίγωνο με ίση απόσταση μεταξύ τους εάν γίνεται, διότι αυτό διευκολύνει την εργονομία του χώρου μοιράζοντας τις αποστάσεις. Η πρακτική αυτή έχει και καλό Feng Shui διότι εξασφαλίζει την απόσταση μεταξύ των στοιχείων νερό και φωτιά.
Ο σωστός σχεδιασμός της κουζίνας βασίζεται στο παραδοσιακό πρότυπο τρίγωνο, με το νεροχύτη, το ψυγείο και τον... φούρνο στην κάθε γωνία του τριγώνου. Μεταξύ τους θα πρέπει αν υπάρχει απόσταση 2 μέτρων, που θα επιτρέψει μέγιστη άνεση και λειτουργικότητα αφού θα αποτρέπει τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις.

Ο διαθέσιμος αυτός χώρος ανάμεσα στις κυρίως συσκευές θα σας επιτρέψει πιο εύκολα να τηρήσετε την αρχή του Feng Shui που θέλει να διαχωρίζονται τα στοιχεία της φωτιάς (όπως η κουζίνα και ο φούρνος μικροκυμάτων)από τα στοιχεία του νερού (όπως ο νεροχύτης, το πλυντήριο πιάτων και το ψυγείο). Μεταξύ τους αυτά τα δυο στοιχεία μπορούν να διαχωριστούν από ένα στοιχείο του ξύλου, όπως ένα φυτό ή μια ζωγραφιά ενός φυτού.

Το χρώμα της κουζίνας.

Όταν αποφασίζετε ο χρώμα της κουζίνας είναι καλό να αποφύγετε αποχρώσεις του πορτοκαλί και του κόκκινου, καθώς αυτά τα χρώματα προκαλούν διαμάχες!

Χρησιμοποιώντας χρώματα όπως το γαλάζιο, το λευκό και το ανοιχτό πράσινο, μπορείτε να εξισορροπήσετε τα στοιχεία του νερού και της φωτιάς.

Για την επίτευξη των ίδιων αποτελεσμάτων μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εξαρτήματα, συσκευές και σκεύη από ανοξείδωτο ατσάλι.

Ο φωτισμός.

Οι λαμπτήρες φθορισμού δεν είναι και ότι καλύτερο για την καλή υγεία του Feng Shui, αφού εύκολα, όταν το φώς τρεμοπαίζει, μπορεί να επηρεάσει τα μάτια και κατ’ επέκταση το νευρικό σύστημα, προκαλώντας, υπέρταση, καταπόνηση των ματιών και πονοκεφάλους. Στην προκειμένη περίπτωση, αν και το κόστος τους είναι χαμηλό, προτιμήστε να χρησιμοποιήσετε πλήρους φάσματος λαμπτήρες (full-spectrum bulbs).

Ο Φούρνος.

Ο Φούρνος της κουζίνας αντιπροσωπεύει την υγεία και τον πλούτο, ενώ οι εστίες της κουζίνας πρέπει να χρησιμοποιούνται με την ίδια συχνότητα και όχι χάριν συνήθειας να χρησιμοποιούμε μόνο κάποια συγκεκριμένη. Αυτή η χρήση του φούρνου αντιπροσωπεύει ότι θα έρθουν λεφτά από πολλαπλές μεριές. Ο φούρνος σε αντίθεση με το microwave συχνά προτιμάται και είναι πιο κοντά με τα πιστεύω του Feng Shui. Προτιμάται δηλαδή να επιβραδύνουμε, να έχουμε πλήρη συνείδηση της κάθε μας δραστηριότητας καθώς και να έχουμε δραστηριότητες βάση πρόθεσης. Το να ετοιμάσουμε ένα γρήγορο γεύμα στο microwave σίγουρα είναι πιο βολικό αλλά σίγουρα δεν οδηγεί σε μια πιο γαλήνια κατάσταση του μυαλού μας.

Όπως συμβαίνει με όλα τα δωμάτια του σπιτιού, έτσι και η κουζίνα πρέπει να διατηρείται καθαρή και σε τάξη, και τυχόν χαλασμένες συσκευές θα πρέπει να πεταχτούν-ακόμη και αν αυτό π.χ. σημαίνει να μείνουμε χωρίς τοστιέρα. Είναι προτιμότερο να μην έχουμε τοστιέρα από μια που δεν λειτουργεί καλά.

Το τραπέζι της κουζίνας θα πρέπει να είναι κατά κανόνα σταθερό. Αυτό αναπαριστά τις υγιείς οικογενειακές σχέσεις.

Είναι σημαντικό να ξέρετε κατά πόσο το πρόσωπο που μαγειρεύει είναι σε δεσπόζουσα θέση ή όχι. Η δεσπόζουσα θέση αναφέρεται στο κατά πόσο ο μάγειρας ή η μαγείρισσα στέκεται πάνω από το τραπέζι ή τον φούρνο.

Κανονικά ο μάγειρας πρέπει αν βλέπει την πόρτα της κουζίνας. Εάν η πλάτη του είναι στραμμένη προς την πόρτα τότε ενθαρρύνει τα πισώπλατα μαχαιρώματα και προκαλεί αρνητική ενέργεια. Εάν η κουζίνα είναι μικρή και αυτό είναι δύσκολο να επιτευχθεί, τότε ένας καθρέφτη ή άλλο αντικείμενο με αντανακλαστική ιδιότητα, μπορεί να κρεμαστεί πάνω από τον φούρνο.

Εφαρμόστε το Feng Shui στην κουζίνα σας.
Το Feng Shui έχει αποκτήσει δημοτικότητα ανά τον κόσμο, όχι μόνο από ανθρώπους που ψάχνουν για αρμονία στη ζωή τους, αλλά και από εκείνους που αναζητούν διακοσμητικές εφαρμογές και θέματα που είναι όμορφα, πρακτικά και προσιτά.


Το Feng Shui της κουζίνας θεωρείται πως είναι πολύ σημαντικό, καθώς οι κουζίνες είναι συχνά ένας χώρος συγκέντρωσης των μελών της οικογένειας.

Feng Shui Tips για την οργάνωση της κουζίνας
Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι, όταν σκέφτονται το  Feng Shui, φαντάζονται φυτά, καθρέφτες και διάφορα άλλα, η βασική αρχή του εστιάζει στην αναβάθμιση της ποιότητας όσων υπάρχουν ήδη στο χώρο και όχι στο να προστεθούν επιπλέον πράγματα. Ένα καθαρό περιβάλλον είναι ένα αρμονικό περιβάλλον, γι’ αυτό το Feng Shui συστήνει πρωτίστως τον συχνό καθαρισμό των ντουλαπιών της κουζίνας, να είναι καλά οργανωμένα, χωρίς άχρηστα, και εύκολα στην πρόσβαση και χρήση.
Ξεφορτωθείτε όλα τα άχρηστα γιατί προσελκύουν στάσιμη ενέργεια.
Πρέπει να έχετε μόνο τα αντικείμενα που χρησιμοποιείτε τακτικά και να μην είναι μες τη μέση. Αυτό σημαίνει ότι θα έχετε ευκολότερη πρόσβαση σε όσα χρησιμοποιείτε συχνά, αλλά και περισσότερο πάγκο και αποθηκευτικό χώρο για να εργάζεστε. Έτσι η προπαρασκευή του φαγητού και το καθάρισμα γίνονται ευκολότερα. Φυσικά, δεν χρειάζεται να πετάξετε πράγματα που δεν χρησιμοποιείτε συχνά, αλλά αν έχετε κάποια συσκευή που χρησιμοποιείτε π.χ. κάποιες εποχές του χρόνου, ίσως είναι καλύτερο να μην καταλαμβάνει χώρο πιο χρήσιμο για άλλα αντικείμενα, και να πρέπει να το αποθηκεύσετε κάπου αλλού.
Ένα από τα καλύτερα πράγματα στην οργάνωση κουζίνας σύμφωνα με το Feng Shui είναι ότι κοστίζει ελάχιστα, έως και τίποτα. Ίσως είναι η οικονομικότερη βελτίωση που μπορεί κανείς να κάνει στο χώρο του!
Το Feng Shui στην κουζίνα χειρίζεται τα υλικά που ήδη υπάρχουν εκεί.
Όταν η μοντέρνα κατασκευή και διακόσμηση χρησιμοποιεί συχνά γωνίες και μεταλλικά ή συνθετικά υλικά, το Feng Shui χαρακτηρίζεται από τις καμπύλες και τα φυσικά υλικά που χρησιμοποιούνται για εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια.
Το Feng Shui διδάσκει ο φελλός και το ξύλο είναι ιδανικά για το δάπεδο της κουζίνας αλλά και για τις επιφάνειες, καθώς τα σκεύη από ανοξείδωτο ατσάλι και τα κεραμικά πλακίδια, δημιουργούν ενέργεια που κινείται πολύ γρήγορα. Αυτό δεν είναι ιδανικό όταν θέλει κανείς να περνά πολύ χρόνο μέσα στην κουζίνα, γιατί μπορεί να νιώσει γρήγορα το αίσθημα της εξάντλησης και της κούρασης. Πολλοί βρίσκουν ότι οι ξύλινες επιφάνειες στην κουζίνα, δημιουργούν μία εξαιρετική εμφάνιση και προσθέτει μια αίσθηση άνεσης στο δωμάτιο. Ωστόσο, αν σκέφτεστε το ενδεχόμενο ενός ξύλινου δαπέδου στην κουζίνα, θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν ειδικό, για το τι πρέπει να κάνετε ώστε να αποφύγετε τα προβλήματα υγρασίας, καθώς το ξύλινο δάπεδο είναι πιο ευαίσθητο στα νερά από άλλα υλικά που χρησιμοποιούνται στην κουζίνα. 

Feng Shui Tips

• Αν δεν μπορούμε να αλλάξουμε την διαρρύθμιση, μπορούμε ανάμεσα στη κουζίνα και το νεροχύτη να βάλουμε κάποιο ξύλινο αντικείμενο, ή κάτι σε πράσινο χρώμα ή να κρεμάσουμε στο τοίχο μια ξύλινη κουτάλα έτσι ώστε να διαχωρίζεται νοητά η κουζίνα από το νεροχύτη.
• Βγάλτε από την κουζίνα σας αντικείμενα που βαραίνουν την ατμόσφαιρα.
• Πετάξτε οτιδήποτε παλιό.
• Κρατήστε την κουζίνα σας απλή, χωρίς περιττά αντικείμενα.
• Αερίστε και λιάστε συχνά τον χώρο σας.
• Ο  χώρος να είναι καθαρός και να υπάρχουν υγιεινά τρόφιμα στολισμένα όπως φρουτιέρες με φρέσκα φρούτα.
• γλαστράκια με φρέσκα φυτά όπως μαϊντανό, βασιλικό, ρίγανη.
• μπολ με ολόκληρους ξυρούς καρπούς όπως άσπαστα καρύδια και φουντούκια.
• Ακόμα θα πρέπει καθημερινά να μαγειρεύετε ώστε να μοσχοβολάει η κουζίνα μαγειρεμένο φαγητό και αν κάποια φορά χρειαστεί να παραγγείλετε απέξω να βράσετε έστω τσάι που να μοσχοβολήσει η κουζίνα.

ΕΞΥΠΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

Για πολλά σπίτια, η κουζίνα είναι ένα κομβικό σημείο, ένας τόπος συγκέντρωσης, και η καρδιά του σπιτιού. Είναι ένα δωμάτιο που πρέπει να λειτουργήσει με τη μέγιστη αποδοτικότητα.

Τα καλύτερα σχέδια μια κουζίνας προέρχονται μέσα από το σπίτι σας, τη ζωή σας, την οικογένειά σας, και τον τρόπο που χρησιμοποιείτε την κουζίνα σας. Ξεκινώντας μόνοι σας, μπορεί να είναι απογοητευτικό και δύσκολο να καταλήξετε σε ικανοποιητικά σχέδια για την κουζίνα σας, πόσο μάλλον το καλύτερο σχέδιο, γι'αυτ'ο είναι καλό να γνωρίζετε κάποια μικρά μυστικά που συμβάλλουν στο σωστό σχεδιασμό της κουζίνας σας. Αν γνωρίζετε αυτά τότε η συνεργασία μας μαζί σας θα είναι ευκολότερη και θα καταλήξουμε πολύ γρήγορα στο επιθυμητό αποτέλεσμα που δεν είναι άλλο απο την πλήρη ικονοποίηση των αναγκών σας.

Πολλοί άνθρωποι θα αρχίσουν με λεπτομέρειες, όπως συνδυασμός ερμαρίων ή επιλογή πάγκων εργασίας κλπ, όμως το σωστό είναι να αρχίσει κανείς να κοιτάζει τις βασικές λειτουργίες της κουζίνας, η οποίες δεν είναι άλλες από την προετοιμασία του φαγητού και το μαγείρεμα. Αυτές οι λειτουργίες είναι που θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό το τελικό σχέδιο μιας κουζίνας. Στις περισσότερες κουζίνες, το σχέδιο ή η ροή της δουλειάς  λειτουργεί συνήθως σε ένα τρίγωνο με κύρια σημεία εστίασης την περιοχή μαγειρέματος, την περιοχή προετοιμασιών (συμπεριλαμβανομένου του νεροχύτη), και το ψυγείο. Αυτό το τρίγωνο είναι γνωστό και σαν το "τρίγωνο εργασίας" το οποίο μαζί με τα τρία αυτά "κέντρα εργασίας" θα αποτελέσει το βασικό γνώμονα για το σχεδιασμό της κουζίνας σας έτσι ώστε να μειώσετε τις αποστάσεις μεταξύ αυτών των περιοχών κλειδιών χωρίς να φαίνεται ο χώρος σας περιορισμένος.

Ο συνδυασμός των "κέντρων εργασίας" και του "τρίγωνου εργασίας" μας δίνει τη δυνατότητα να καταλήξουμε σε ορισμένες τυπολογίες σχεδίων, απο τις οποίες μπορεί να προκύψει η δική σας εκδοχή μιας κουζίνας προσαρμοσμένη πάντα στα δικά σας μέτρα. Οι έξι κυριότερες τυπολογίες είναι:

ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΚΟΥΖΙΝΑ Ο σχεδιασμός αυτός χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που ο χώρος της κουζίνας είναι αρκετά στενός ή σε περιπτώσεις που στο χώρο της κουζίνας πρέπει να τοποθετηθεί τραπέζι. Ιδανικά, θέλουμε η σειρά εργασιών να ρέει απο την αποθήκευση τροφίμων (ερμάρια, ψυγείο) στην περιοχή προετοιμασίας (πάγκος εργασίας, νεροχύτης) και την περιοχή μαγειρέμτος (φούρνος, εστίες). Η ροή αυτή μπορεί να είναι απο αριστερά πρός τα δεξιά ή το αντίθετό ανάλογα με το πως είναι διαρυθμιμένος ο υπόλοιπος χώρος σας. ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ ΚΟΥΖΙΝΑ Η κουζίνα διάδρομος είναι στην ουσία δύο τοίχοι ο ένας απέναντι στον άλλο που χρησιμοποιούνται για τον πιό αποδοτικό τρόπο λειτουργίας μιάς κουζίνας. Καθώς τα δύο σημεία του τριγώνου βρίσκονται στον ένα τοίχο και το τρίτο στον άλλο τοίχο οι διαδρομές σας είναι πολυ μικρές στο χώρο της κουζίνας, ωστόσο ο χώρος για αποθήκευση και προετοιμασία του φαγητού είναι σημαντικά αυξημένος. Ένα μειονέκτημα του τύπου αυτού είναι η ύπαρξη πόρτας, όπως στην περίπτωση παραπάνω, όπου εδώ ανάλογα με την κίνηση που υπάρχει μέσα στην κουζίνα απο διάφορα μέλη της οικογένειας, είναι δυνατόν να διακόπτουν τις κινήσεις καποιου που εργάζεται μέσα στο χώρο της κουζίνας. Κάτι άλλο που πρέπει να προσεχτεί εδώ είναι η απόσταση που πρέπει να έχουν οι δύο πλευρές μεταξύ τους γιατί αν δεν υπάρχει αρκετός χώρος τότε είναι πολύ πιθανό να μην μπορεί να λειτουργήσει σωστά η κουζίνα. Σαν ελάχιστη απαίτηση χώρου μεταξύ των δύο πλευρών θα ορίζαμε τα 1,2μ., χώρος ικανοποιητικός για να μπορεί να κινηθεί άνετα κάποιος μέσα στην κουζίνα. ΚΟΥΖΙΝΑ ΣΕ ΓΩΝΙΑ (ΣΕ ΣΧΗΜΑ "Γ") Το κυριότερο πλεονέκτημα της σχεδίασης αυτής είναι ότι μπορεί πολύ έυκολα να χρησιμοποιηθεί απο αυτόν που αναλαμβάνει το μαγείρεμα καθώς τα κέντρα εργασίας είναι επαρκώς διαχωρισμένα και συμπαγή και μπορεί να κρατηθεί μια σειρά την ώρα του μαγειρέματος. ο χώρος απέναντι απο την γωνία μπορεί άνετα να χρησιμοποιηθεί για την τοποθέτηση ενός τραπεζιού, αν φυσικά δεν εμποδίζεται απο κάποια πόρτα ή οτιδήποτε άλλο. Αν όμως ο χώρος της γωνίας επεκταθεί αρκετά αυτό ίσως να σημαίνει μεγαλύτερες αποστάσεις μεταξή των κέντρων εργασίας και ίσως καθυστερήσεις. Βέβαια, σε μία σύνθεση τέτοιου τύπου υπάρχει πάντα το πρόβλημα με την σωστή χρήσιμοποίηση της γωνίας καθώς εκεί αν τοποθετηθεί ο νεροχύτης περιορίζεται κάπως η έυκολη λειτουργία του ενώ αν τοποθετηθεί εκεί γωνιακό ερμάριο θα έχει είτε ένα μη εκμεταλλεύσιμο διάστημα είτε θα πρέπει να τοποθετηθεί ειδικός μηχανισμός που θα χρησιμοποεί κατάλληλα τον χώρο. ΚΟΥΖΙΝΑ ΣΕ ΣΧΗΜΑ "Π" Το κύριο γνώριμσα της κουζίνας σε σχήμα "Π" είναι ότι έχει πολύ αποδοτικο σχεδιασμό που πρακτικά σημαίνει ότι όλες οι απαραίτητες κινήσεις μέσα στην κουζίνα γίνονται με σχετική ευκολία και η κίνηση των ατόμων που δεν χρησιμοποιούν την κουζίνα για μαγείρεμα δεν εμποδίζει καθόλου. Βέβαια, το μειονέκτημα του σχεδιασμού αυτού είναι οτι προκύπτουν δύο γωνίες τις οποίες πρέπει για να είναι λειτουργική και εργονομική η κουζίνα να εκμεταλλευτούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλιώς ο σχεδιασμός είναι λάθος και η κουζίνα γίνεται αυτομάτως μή λειτουργική. Επίσης, ο σχεδιασμός αυτός απαιτεί αρκετά μεγάλο χώρο ώστε να υπάρχει άνεση κινήσεων μέσα στην κουζίνα, διαφορετικά θα μπορούσε κάποιος να επιλέξει μία λιγότερο σύνθετη σχεδίαση όπως αυτή της κουζίνας σε γωνία ή σχήμα "Γ ή ακόμα και την κουζίνα "Διάδρομο" όπως παραπάνω. ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΕ ΠΑΣΟ Η κουζίνα με πάσο είναι στη μόδα και πάλι μετά απο αρκετά χρόνια. Αφήνοντας τη στυλιστική άποψη σε δεύτερη μοίρα, η κουζίνα με πάσο ,όπως και αυτή με τη νησίδα, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργικότητα μιας κουζίνας ή να την χειροτερεύσει. Το πάσο μπορεί να χρησιμοποιηθείί για να δημιουργήσει ένα μερικό εμπόδιο μεταξύ του χώρου της κουζίνας και ενός μεγαλύερου δωματίου (συνηθέστερα με καρέκλες ή σκαμπό και ένα χώρο για φαγητό απο την αντίθετη πλευρά της κουζίνας), ή για να δημιουργήσει περισσότερο εκμεταλλέυσιμο χώρο για πάγκο εργασίας. Σε αυτό που πρέπει να δωθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι στο να υπάρχει αρκετός χώρος διέλευσης μετά το τέλος του πάσου όπως επίσης και η ευκολία στο άνοιγμα των δίαφορων συσκευών (ψυγείο, φούρνος κλπ) που δεν θα πρέπει να μπλοκάρουν την κίνηση των διάφορων ατόμων μέσα στην κουζίνα περιοριζόμενες απο το πάσο. ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΕ ΝΗΣΙΔΑ Οι κουζίνες με νησίδα είναι τόσο της μόδας τα τελευταία χρόνια που μπορεί να τις συναντήσουμε σε κάθε δυνατό σχεδιασμό, ακόμα και σε περιπτώσεις που κανονικά δεν θα υπήρχε λόγω έλλειψης χώρου.Στην κατάλληλη περίπτωση όμως, η νησίδα μπορεί να βελτιώσει αισθητά τον σχεδιασμό μιάς κουζίνας. Αυτό που πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας, είναι ότι η δημιουργία μιας νησίδας απαιτεί περισσότερο χώρο απο ότι φανταζόμαστε. Μία απο τις καλύτερες θέσεις για την δημιουργία νησίδας είναι αυτή μεταξύ της κουζίνας και του χώρου καθημερινής χρήσης της οικογένειας ή ενός μεγαλύτερου εννιαίου χώρου.Η δημιουργία μίας νησίδας μπορεί να καθορίσει και τα όρια της κουζίνας όπως επίσης και να δημιοργήσει χώρο για φαγητό χωρίς να εμποδίζεται η σωστή λειτουργία και οι κινήσεις που απαιτούνται για το μαγείρεμα. Στη δημιουργία ενός τέτοιου σχεδιασμού θα πρέπει να προσεχτούν οι λεπτομέρειες που μπορεί να κρίνουν την τελική απόφαση για την κατασκευή της νησίδας, και πάνω απ'όλα θα πρέπει να τονιστεί οτι απαιτούνται ιδιαίτερες κατασκευές απο πλευράς υδραυλικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων σε περίπτωση που επιλέξουμε να τοποθετήσουμε τον νεροχύτη ή τις εστίες μας στη νησίδα. Θα πρέπει να υπάρχει ικανοποιητικός χώρος ώστε να μπορεί κάποιος να χρησιμοποιεί τη νησίδα για το γεύμα του και τέλος θα πρέπει να φροντίσουμε να ανοίγουν ανεξάρτητα όλα τα ερμάρια και οι συσκευές και να μην εμποδίζονται απο την ύπαρξη της νησίδας.

ΔΙΑΤΗΡΗΣΤΕ ΤΑ ΕΠΙΠΛΑ ΚΟΥΖΙΝΑΣ ΣΑΣ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ

Η πιό απλή αλλά και συνάμα σημαντική συμβουλή για να διατηρήσετε την κουζίνα σας σαν καινούργια είναι να χρησιμοποιήσετε ένα μαλακό πανάκι ή ένα πανάκι από μικρό ίνες το οποίο κάνει το καθάρισμα ευκολότερο και χωρίς τη χρήση απορρυπαντικού. Συγκεκριμένα αν θέλετε να καθαρίσετε:

Λεκέδες στις επιφάνειες:

Εμποδίστε τη δημιουργία λεκέδων από υγρά όσο το δυνατόν περισσότερο, απλά σκουπίζοντας τις σταγόνες αμέσως. Ενδεχόμενοι λεκέδες και ιδιαίτερα υλικών και υγρών με έντονα στοιχεία χρωματισμού θα πρέπει να ξεπλένονται αμέσως με νερό, και τις περισσότερες φορές με απορρυπαντικό για οικιακή χρήση που δεν προκαλεί αμυχές. Οι λεκέδες δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αφήνονται να ξεραθούν. Υπολείμματα λεκέδων και συγκεκριμέναι λίπη και ιζήματα λιπών, είναι καλύτερα να απομακρύνονται με ζεστή σαπουνάδα και τη βοήθεια μαλακού πανιού για οικιακή χρήση. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να επιμένουμε στην χρήση ιδιαίτερης βίας για τον καθαρισμό λεκέδων γιατί μπορεί να προξενίσουμε περαιτέρω ζημιά.

Διαρροή υγρών:

Σε περίπτωση διαρροής νερού γύρω από το νεροχύτη, μέσα από τις ενώσεις των πάγκων, γύρω από τις εστίες ή ανάμεσα σε τοίχο και πάγκους, επικοινωνήστε μαζί μας για την αποφυγή φθοράς στα έπιπλα.

Διαβρωτικά υλικά:

Όλα τα υλικά κατασκευής της κουζίνας σας μπορούν να υποστούν ζημιές από διάφορα διαβρωτικά υλικά (ασετόν, αμμωνία, λευκαντικό, κλπ). Επίσης οι αναθυμιάσεις που προέρχονται από μη ερμητικά κλεισμένα δοχεία, μπορούν να προκαλέσουν διάβρωση. Για το λόγο αυτό συνιστούμε την αποθήκευση τέτοιων ουσιών εκτός των ερμαρίων της κουζίνας.

Η ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΝΤΟΥΛΑΠΑΣ

Η επιλογή της κατάλληλης ντουλάπας για κάθε δωμάτιο του σπιτιού είναι μία υπόθεση σύνθετη. Έχει να κάνει με την επιφάνεια του δωματίου, το φυσικό φωτισμό του, τις ανάγκες αποθήκευσης ρούχων και άλλων ειδών, την ηλικία του χρήστη και φυσικά την γενικότερη αισθητική που θέλουμε να έχει ο χώρος μας.

Η ντουλάπα είναι το μεγαλύτερο σε όγκο έπιπλο του υπνοδωματίου. Η αισθητική της, τα υλικά και τα χρώματά της ορίζουν την αισθητική του πιο προσωπικού χώρου που έχει ο καθένας μας, του χώρου που περνάει τις πιο χαλαρωτικές και ιδιαίτερες στιγμές του μέσα στο 24ωρο.

Συμβαίνει όμως το παράδοξο να δαπανούμε κατά κανόνα πολλά χρήματα για το σαλόνι και τους χώρους υποδοχής του σπιτιού μας, δηλαδή για χώρους που απευθύνονται όχι τόσο σε εμάς που μένουμε στο σπίτι αλλά στους καλεσμένους μας (τις λιγοστές φορές που το ανοίγουμε για να τους δεχθούμε) ενώ παραμελούμε το χώρο που θα έπρεπε να φροντίζουμε να έχει τη σωστή ατμόσφαιρα είτε για το ζευγάρι είτε για τα παιδιά μας.

Από την άποψη αυτή πρέπει να δίνουμε σημασία όχι αποκλειστικά στην ντουλάπα αλλά συνολικά στο υπνοδωμάτιο, του οποίου όμως την αισθητική ορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό το έπιπλο της ντουλάπας.

Συρόμενη ή ανοιγόμενη;
Στα νεόδμητα διαμερίσματα των τελευταίων ετών τα m² των δωματίων είναι σαφώς λιγότερα από τα σπίτια του παρελθόντος. Αυτό δημιουργεί περιορισμένους χώρους. Μερικές φορές η επιλογή συρόμενης ντουλάπας είναι επιτακτική ανάγκη διότι εξοικονομεί πολύτιμο χώρο για τη συνολική λειτουργικότητα του δωματίου.

Σε μεγαλύτερα δωμάτια που δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα χώρου η επιλογή έχει να κάνει περισσότερο με το αισθητικό κομμάτι. Η συρόμενη ντουλάπα ξεχωρίζει οπωσδήποτε για την αισθητική της και την προτιμά μεγάλο μέρος του καταναλωτικού κοινού ακόμη κι όταν δεν υπάρχει πρόβλημα χώρου.

Κοστολογικά βέβαια είναι πιο επιβαρυμένη σε σχέση με την ανοιγόμενη. Μπορούμε πάντως να πετυχαίνουμε εξαιρετικές επιφάνειες και στις ανοιγόμενες συνθέσεις με πιο προσιτό κόστος από μία αντίστοιχη συρόμενη.

Εσωτερική διαμόρφωση
Αποτελεί το πιο πολύπλοκο μέρος της σύνθεσης, ακόμη περισσότερο και από την επιλογή χρωμάτων και υλικών στις προσόψεις. Κάθε ντουλάπα μπορεί να είναι και μία μοναδική σύνθεση ανάλογα με τις ανάγκες των ανθρώπων που τη χρησιμοποιούν. Για να σχεδιάσουμε το εσωτερικό της θα πρέπει να είμαστε πολύ καλοί γνώστες του ρουχισμού και των άλλων αντικειμένων που καθένας επιθυμεί να αποθηκεύσει.

Σε αυτό μας βοηθά η μεγάλη γκάμα των αξεσουάρ που έχουν σχεδιαστεί και που επιτρέπουν την πλήρη αξιοποίηση και του τελευταίου χιλιοστού του εσωτερικού της σύνθεσης. Οι πωλητές βέβαια πολλές φορές αγνοούν τη χρηστικότητα των αξεσουάρ και στην πώληση δίδουν την εντύπωση ότι προσπαθούν απλώς να αυξήσουν την αξία της παραγγελίας του πελάτη τους. Στην πραγματικότητα επιβάλλεται να γνωρίζουν την ακριβή λειτουργικότητα του κάθε κομματιού και για ποιο λόγο σχεδιάστηκε.

Μόνο με τη γνώση αυτή μπορούν να προωθήσουν και να προτείνουν ακριβώς αυτό που ο αγοραστής έχει ανάγκη. Τα αξεσουάρ της ντουλάπας δεν φτιάχτηκαν για να κερδίζουν περισσότερα ευρώ οι έμποροι. Υπάρχουν για να εξυπηρετούν συγκεκριμένες ανάγκες των ανθρώπων που κατοικούν σε ένα σπίτι.

Υλικά και χρώματα προσόψεων
Αν και καμιά φορά μας δίνεται η εντύπωση ότι το design το έχει παρακάνει με την επιλογή χρωμάτων και τεχνοτροπιών, η αλήθεια είναι ότι οι τεχνολογία σήμερα μας επιτρέπει να έχουμε περισσότερες επιλογές από κάθε άλλη φορά.

Υπάρχουν πάντα οι γενικοί κανόνες ότι μικροί χώροι χρειάζονται ανοιχτά χρώματα ενώ οι μεγάλοι χώροι σηκώνουν και τα πιο σκούρα. Το γεγονός ότι τα υπνοδωμάτια έχουν μικρύνει πολύ τα τελευταία χρόνια έχει άμεση επίπτωση στη διάρθρωση των πωλήσεων των εταιρειών παραγωγής ντουλάπας. Τα φωτεινά χρώματα αποτελούν πάνω από το 70% των προτιμήσεων των καταναλωτών.

Ο παραπάνω γενικός κανόνας δεν σημαίνει ότι ισχύει καθολικά. Για να επιλέξει κάποιος το χρώμα και το σχέδιο που θα έχει η ντουλάπα του, πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη συνολική διακόσμηση του δωματίου.

Γενικά συμπεράσματα
Λύσεις υπάρχουν πολλές. Χρώματα, επιφάνειες, υλικά, τεχνοτροπίες για κάθε γούστο και κάθε βαλάντιο. Και μάλιστα πλέον η αγορά προσφέρει εξαιρετικά προϊόντα χωρίς να χρειαστεί να δαπανηθεί κάποιο μεγάλο ποσό. Το καλό έχει πάψει να είναι δυσπρόσιτο.
Εκείνο που είναι πιο σημαντικό (από τη στιγμή που υπάρχει πληθώρα επιλογών σε όλα τα επίπεδα τιμών) είναι να βρεθεί ο κατάλληλος συνεργάτης που θα έχει την εμπειρία να σχεδιάσει τη σωστή, την ιδιαίτερη ντουλάπα που χρειάζεται ο καθένας. Ώστε να υπάρξει πλήρης αξιοποίηση των χώρων της και να ταιριάξει αισθητικά με τη συνολική εικόνα του δωματίου.

Το ξύλο και πως αυτό εφαρμόζεται στις σύγχρονες οικοδομές

"Κανένα δομικό υλικό δεν μπορεί να συγκριθεί με την ζεστασιά και την αρμονία που δίνει το ξύλο, είτε χρησιμοποιείται σαν κούφωμα, είτα σαν άλλο δομικό υλικό σε στέγες και σε πατώματα. Είναι πάντα ένα ζωντανό υλικό, που ζει μέσα στον χώρο μας που χρειάζεται όμως την φροντίδα μας για την συντήρησή του όπως κάθε ζωντανός οργανισμός"

Τα είδη ξυλείας

(Βασικές γνώσεις που οφείλουμε να έχουμε πριν κάνουμε οιαδήποτε εκλογή).

Τα προϊόντα του ξύλου χωρίζονται σε 2 κατηγορίες, την πριστή ξυλεία (πρωτογενή και δευτερογενή) και την βιομηχανική ξυλεία (κόντρα - πλακέ, νοβοπάν, MDF κλπ).

Η παραγωγή ποιοτικών ξύλων, ξεκινάει στο δάσος. Εκεί τα κομμένα καθαρίζονται, συγκεντρώνονται και προωθούνται στα πριστήρια, δηλ. στα εργοστάσια κοπής.

(Αξίζει να σημειωθεί ότι στη θέση των κομμένων δέντρων φυτεύονται σε όλες τις προηγμένες χώρες καινούργια, ώστε να αναπαραχθεί το δάσος και να αποκατασταθεί η φυσική ισορροπία, αλλά και να υπάρχει μετά από χρόνια νέο δάσος για υλοτόμηση.)

Μόνο, στις ΗΠΑ, τον μεγαλύτερο παραγωγό σκληρής ξυλείας στον κόσμο, η αναφύτευση έχει τον ρυθμό των 6.000.000 νέων δέντρων την ημέρα!!

Και έτσι σήμερα υπάρχει στη χώρα αυτή 70% περισσότερο δάσος σκληρής ξυλείας, απ' ότι πριν από 40 χρόνια. Στη Σουηδία και στην Φινλανδία, τις μεγαλύτερες παραγωγές ξυλείας στην Δυτική Ευρώπη, η ανάπτυξη των δασών έχει ρυθμό 10% μεγαλύτερο του ρυθμού υλοτόμησης, με κύκλο ζωής του εμπορικού ξύλου τα 70 - 120 χρόνια.

Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα στον πλανήτη μας. Η καταλήστευση των τροπικών δασών το μαρτυρά και στην χώρα μας. Αλλού υπάρχει ορθολογική διαχείριση, αλλού όχι. Η καταστροφή των δασών του Αγίου Όρους και του Άθωνα καθώς και σημαντικών τμημάτων της ελληνικής Ροδόπης είναι τα χειρότερα παραδείγματα.

Τα κομμένα, λοιπόν δέντρα, κόβονται ή ντανιάζονται είτε σαν αξεφάρδιστα (δηλ. με φλοιό στα χόντρητά τους), είτε σαν ξεφαδισμένα (με περισσότερα δηλαδή κοψίματα, γίνονται καθαρές τάβλες σε όλες τους τις πλευρές).

Ακολουθεί ο αερισμός και η ξήρανση, η οποία μπορεί να γίνει είτε με φυσικό - τρόπο (που διαρκεί μέχρι και 4 χρόνια), είτε τεχνητά (σε ξηραντήρια), με χρόνο ξήρανσης 7 έως 10 ημέρες.

Τίποτα σχεδόν δεν μένει ανεκμετάλλευτο από ένα κομμένο δέντρο. Η κορυφή μετατρέπεται συνήθως σε καυσόξυλα, ενώ το πιο κάτω από την κορυφή τμήμα του κορμού έχει πολλές διακλαδώσεις και χρησιμοποιείται για την παραγωγή κυτταρίνης και κόντρα - πλακέ. Το ακόμα πιο κάτω τμήμα έχει επίσης πολλές διακλαδώσεις, γι' αυτό και κόβεται μόνο σε απλά, ορθογωνισμένα ξύλα. Τα δε μεσαία και τα κατώτερα μέρη του κορμού, είναι αυτά που μπορούν να κοπούν σε σανίδες, κορδόνια και πήχεις, δηλαδή είναι αυτά που δίνουν τα υλικά στους ξυλουργούς, επαγγελματίες και ερασιτέχνες.

Ανάλογα με το είδος του δέντρου, το τμήμα του κορμού και το σκοπό για τον οποίον προορίζεται το υλικό, εφαρμόζονται διάφορες μέθοδοι κοπής, Παρατηρώντας την κυκλική, εγκάρσια τομή ενός κορμού, βλέπουμε εξωτερικά το φλοιό, στο κέντρο την λεγόμενη καρδιά ή ψίχα και ενδιάμεσα τους δακτυλίους που φανερώνουν την ηλικία του δέντρου. Οι βασικοί τρόποι με τους οποίους κόβεται ένας κορμός είναι ή "κατά την ακτίνα" ή "κατά τη χορδή" του κύκλου. Τα σύγχρονα πριονιστήρια, λειτουργούν με απόλυτη ακρίβεια κοπής και προσφέρουν πλήρη αξιοποίηση του υλικού.

Πως χαρακτηρίζονται οι διάφοροι τύποι ξυλείας, ανάλογα με το πάχος:

Σκουρέτια: Με πάχος από 1 έως 1,2 εκ.

Μισόταβλες: Με πάχος από 1,8 έως  2 εκ.

Τάβλες ή σανίδες: Με πάχος από 2,5 έως και σε πλάτη 8 - 10 - 12 - 15 εκ. ή και μεγαλύτερα.

Ποντισέλια: Με πάχος 3 έως και 4 εκ.

Πόντοι: Με πάχος 4 έως και 5 εκ.

Παχοσανίδες ή μαδέρια: Με πάχος 5 έως  7 εκ.

Καδρόνια ορθογώνιας ή τετραγωνικής διατομής: Με μια πλευρά 20 εκ. ή και περισσότερο. Συνηθισμένες διατομές 20Χ26 εκ. μέχρι και 30 εκ. η μεγαλύτερη πλευρά.

Τα μήκη για την πριονιστική (πριστή) ξυλεία κυμαίνονται συνήθως μεταξύ τεσσάρων και έξι μέτρων.

Η εμπορική ξυλεία στην Ελλάδα

1. Ελληνικά ξύλα:

Έλατο, Πεύκο, Οξιά, Ελιά, Καρυδιά, Καστανιά

Τα τέσσερα πρώτα είδη χρησιμοποιούνται κατά βάση σαν καυσόξυλα.

Υπάρχουν βεβαίως ποικιλίες δέντρων όπως η μαύρη πεύκη (Pinus Nigra) που φύεται στην Πίνδο και θεωρείται από τους ειδικούς το ομορφότερο μαλακό ξύλο στην επιπλοποιία όμως το γεγονός ότι φύονται σε περισσότερες εκτάσεις τα καθιστά ελάχιστα εμπορικά εκμεταλλεύσιμα. Η ελληνική καρυδιά είναι ένα σπάνιο ξύλο που παρουσιάζουμε παρακάτω με τα υπόλοιπα είδη της Ευρωπαϊκής ξυλείας. Είναι πανέμορφη και πανάκριβη. Κυκλοφορούν υποκατάστατά της. Η πιο χαρακτηριστική ιδιότητα της ελληνικής καρυδιάς είναι ότι δεν προκαλεί φτάρνισμα κατά την επεξεργασία της, όπως η Ευρωπαϊκή και η Αμερικάνικη.

Καστανιά - Horse Chestnut (Aesculus Hippocastanum)

Είναι αυτοφυής στην Ελλάδα και σε κάποιες περιοχές της Ασίας. Συναντάται σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Χρησιμοποιείται για σκιά ή σαν διακοσμητικό. Το ξύλο της δεν έχει ιδιαίτερη εμπορική εκμετάλλευση, όμως η ταχύτατη ανάπτυξή της την κάνει χρήσιμη για πολτοποίηση χαρτομάζας. Σαν σκληρόξυλο είναι μαλακιά, ελαφριά, με μέση πυκνότητα 0,51 (510/μ³). Έχει λευκό κρεμώδες χρώμα ή κιτρινωπό με λεπτή υφή και μοιάζει με την ιτιά ή τη λεύκα.

Ξηραίνεται γρήγορα και δεν φυραίνει στο στέγνωμα. Έχει μεσαία "κίνηση". Δουλεύεται εύκολα και με καλοακονισμένα εργαλεία δίνει ένα καθαρό όμορφο φινίρισμα. Δέχεται καρφιά και βίδες εύκολα και κολλιέται όμορφα. Προσβάλλεται από μύκητες και έντομα και δέχεται συντηρητικά προστασίας.

Σε περιοχές όπως το Πήλιο, όπου είναι αυτοφυής και υπάρχουν μεγάλες φυτείες καστανιάς, χρησιμοποιείται ανέκαθεν σαν βασικό ξύλο για έπιπλα, πόρτες, παράθυρα, σαν οικοδομικό υλικό π.χ. για στέγες, παρά τις μικρές μηχανικές αντοχές της και για την κατασκευή βαρελιών για τυρί, κρασί κλπ.

2. Ευρωπαϊκά ξύλα:

Οξιά - Δρυς - Καρυδιά - Σουηδικό Πεύκο - Έλατο

Οξιά - Beech European (Fagus Sylvatica)

Είναι ένα από τα σπουδαιότερα σκληρόξυλα που φύεται στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Η εμπορική της ονομασία έχει σχέση με τη χώρα προέλευσης (Ρουμάνικη οξιά, Σέρβικη οξιά κλπ). Έχει απλή εμφάνιση και είναι συνήθως ισόβενη με μια λεπτή και ομοιόμορφη υφή. Έχει λευκό φυσικό χρώμα αλλά φουρνίζεται για να κοκκινίσει. Έχει μέση πυκνότητα 0,67 (680 κιλά/μ³). Ξηραίνεται αρκετά γρήγορα αλλά μπορεί να ανοίγει και να φυραίνει. Έχει επίσης μεγάλη "κίνηση". Ξεραμένη η οξιά θεωρείται ανώτερη από τη δρυ σε δύναμη καμπύλωσης, σε σκληρότητα και σε αντίσταση στην κρούση και το σκίσιμο. Δέχεται εύκολα συντηρητικά εκτός από την σκουρόχρωμα καρδιά του ξύλου, Δουλεύεται εύκολα με εργαλεία χεριού και μηχανής και δικά στους ξυλότορνους. Κολλιέται εύκολα και σκουραίνει με χρωστικά για να μοιάζει σε δρυ, μαόνι, ή καρυδιά.

Έχει ευρύτατη χρήση και εφαρμογές. Είναι το ξύλο με την μεγαλύτερη χρήση στη βιομηχανία επίπλων, ειδικά για καθίσματα με πιο χαρακτηριστικό δείγμα τη δημοφιλή πολυθρόνα σκηνοθέτη. Σαν πάτωμα είναι κατάλληλη για περιπτώσεις δημόσιας βαριάς χρήσης και για πατώματα ελαφριάς χρήσης στη βιομηχανία. Σαν καπλαμάς χρησιμοποιείται για κατασκευή κοντραπλακέ. Επίσης για κατασκευή ντουλαπιών, γραφείων, πάγκων εργασία λόγω της μεγάλης της σκληρότητας, τορνευτά εξαρτήματα κλπ.

Δρυς  Οακ - (Quercus Robur & Quercus Petraea)

Φύεται στη Δυτ. και Κεντρική Ευρώπη, Γαλλία, Πολωνία, Βαλτικές χώρες κλπ. Οι εξαιρετικές της μηχανικές ιδιότητες και η ωραία της εμφάνιση την καθιστούν περιζήτητη στη βιομηχανία επίπλων, στη βιομηχανία παρκέτων, στη ναυπηγική, καθώς και στην κατασκευή βαρελιών για κονιάκ, ουίσκι και κρασί.

Στην πατρίδα μας ήταν ιερή από τους μυθολογικούς χρόνους, αυτοφυής σε μεγάλες εκτάσεις και χρησιμοποιήσιμη ευρύτατα από τους ιστορικούς χρόνους. Η σημερινή έλλειψη του δένδρου δικαιολογείται από την εκτεταμένη αλόγιστη υλοτόμησή του για την κατασκευή των πλοίων του Βυζαντινού πολεμικού στόλου.

Έχει μέση πυκνότητα 0,67 (680 κιλά/μ³). Ξηραίνεται δύσκολα και στη φυσική ξήρανση του εσωτερικού των χοντρών κομματιών μπορεί να παραμείνει υγρή για πολλά χρόνια. Η τεχνική ξήρανση πρέπει να είναι αργή και προσεκτική. Έχει μεσαία "κίνηση". Έχει την ιδιότητα να οξειδώνει τα μέταλλα, ειδικά το σίδηρο και το χάλυβα. Γι' αυτό στις ενώσεις στα εξαρτήματα των κατασκευών πρέπει να χρησιμοποιούνται μη σιδηρούχα προϊόντα (non-ferrous metals). Οι μηχανικές του ιδιότητες είναι γνωστές και γενικά χρησιμοποιείται σαν μέτρο σύγκρισης των υπόλοιπων ξύλων.

Η δρυς είναι συνώνυμη με τη δύναμη, τη σταθερότητα και την αντοχή. Δουλεύεται εύκολα και δίνει ένα πολύ ωραίο φινίρισμα. Όπως αναφέραμε και στον πρόλογο χρησιμοποιείται στη βιομηχανία επίπλων (ειδικά σε εφαρμογές δημόσιας χρήσης όπως βιτρίνες και προθήκες Μουσείων), στη ναυπηγική και στη βιομηχανία παρκέτων για ιδιωτική και δημόσια χρήση, καθώς και στη βαρελοποιία. Χρησιμοποιείται επίσης για κατασκευή κόντρα - πλακέ και διακοσμητικού καπλαμά.

Σουηδικό  Πεύκο  Κόκκινο - Redwood-Pine (Pinus Sulvestris).

Το δένδρο φύεται στη Β. Ευρώπη και ειδικότερα στη Σουηδία, Φινλανδία, Ρωσία, Βαλτικές χώρες κλπ. Οι ορεινοί όγκοι της Νορβηγίας και στα  βόρεια της Φινλανδίας, Σουηδίας και Ρωσίας προφυλάσσουν τις πεδιάδες όπου φύεται στο "Σουηδικό" Πεύκο, από τους παγωμένους βόρειους ανέμους. Η μεγάλη γεωγραφική διασπορά του δένδρου αντανακλάται στην ποικιλία χαρακτηριστικών του ξύλου, ιδιαίτερα στο ρυθμό ανάπτυξης του (δακτύλιοι - πάχος), την υφή του ξύλου και τον αριθμό και μέγεθος των ρόζων. Η μέση πυκνότητά του είναι 0,48 (486 κιλά/μ³). Είναι συνήθως ισόβενο εκτός από την περιοχή των ρόζων. Ξηραίνεται γρήγορα, χωρίς να φυραίνει. Έχει μεσαία "κίνηση". Η αντοχή δύναμη του ξύλου εξαρτάται από την παρουσία ρόζων και άλλων φυσικών ελαττωμάτων τα οποία συνυπολογίζονται στην ταξινόμηση του ξύλου για οικοδομικές εφαρμογές. Οι μηχανικές ιδιότητες και τα όρια αντοχών περιλαμβάνονται στην Τεχνική Βιβλιογραφία των Σκανδιναβικών Χωρών όπου αποτελεί μαζί με το έλατο βασικό οικοδομικό υλικό, καθώς και στο British Standard.

Η καρδιά παρουσιάζει σχετική αντίσταση στον εμβαπτισμό με συντηρητικά. Το πεύκο και το έλατο ταξινομούνται σε 6 κατηγορίες ανάλογα με τον αριθμό και το μέγεθος των ρόζων τους. Οι πρώτες 4 δεν ξεχωρίζονται σε ιδιαίτερες κατηγορίες, λέγονται αδιάλεκτες και πωλούνται μαζί. Οι κατηγορίες 5 και 6 είναι κατώτερες. Η κατηγορία 6 σπανίως εισάγεται στην Ελλάδα. Επεξεργάζεται γενικά με ευκολία με εργαλεία χεριού μηχανικά, πάντα όμως καλοακονισμένα. Καρφώνεται εύκολα και με την εξαίρεση ορισμένων ρετινιασμένων κομματιών, κολλιέται και βερνικώνεται επίσης εύκολα, δίνοντας ωραίο φινίρισμα. Όντας σχετικά φτηνό, ευκολοδούλευτο και διαθέσιμο σε μεγάλη ποικιλία διατομών και μεγεθών, το πεύκο αποτελεί το βασικό ξύλο (κατ΄αρχήν στη Βόρεια Ευρώπη) για την ξυλουργική, την επιπλοποιία, κατασκευή σκελετών, κιβωτίων και γενικότερης χρήσης. Επίσης για ορθοστάτες (στύλους) καλωδιακών δικτύων. Πολτοποιείται για παραγωγή χαρτιού.

Έλατο ή λευκή ξυλεία - Whitewood & Spruce (Picea Abies)

Φύεται σε μεγάλες εκτάσεις στη βόρεια Ευρώπη κυρίως στις Σκανδιναβικές χώρες, Σουηδία, Φινλανδία και στις γειτονικές περιοχές, Βαλτικές χώρες, Ρωσία κλπ αλλά και στις Βαλκανικές, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία και λιγότερο στη Βουλγαρία. Υλοτομείται και εξάγεται από τις βασικές χώρες παραγωγής κατά τον ίδιο τρόπο όπως και το σουηδικό πεύκο.

Έχει σχεδόν λευκό χρώμα, χωρίς εμφανή διαφορά από το σομφό στην καρδιά. Έχει μικρότερη πυκνότητα από το πεύκο περίπου 0,42 (425κιλά/μ³) και οι ρόζοι του είναι ακανόνιστα διασκορπισμένοι. Ξηραίνεται γρήγορα και καλά και έχει μικρή "κίνηση" κάτω από διαφορετικές συνθήκες υγρασίας. Θεωρείται πιο σταθερό από το πεύκο. Όσον αφορά στις μηχανικές ιδιότητες είναι ελαφρά κατώτερο από το πεύκο αλλά από στατική άποψη κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με το πεύκο τουλάχιστον από το British Standard. Έχει μικρότερη αντίσταση στο σάπισμα από το πεύκο και επιπλέον είναι δυσκολότερο στο εμποτιστεί με συντηρητικά ακόμα και υπό πίεση. Δουλεύεται εύκολα και με ακονισμένα εργαλεία χεριού και μηχανικά, δίνει ωραίο φινίρισμα. Οι χοντροί ξεροί ρόζοι μπορεί να στομώσουν τα εργαλεία. Κολλιέται εύκολα και βάφεται και βερνικώνεται καλά. Χρησιμοποιείται στις ίδιες εφαρμογές όπως και το πεύκο. Πολλές φορές τα 2 ξύλα μοιάζουν τόσο πολύ που ξεχωρίζουν μόνο από το χρώμα των ρόζων τους. Ο ρόζος του πεύκου είναι κόκκινος, ενώ οι ρόζοι του έλατου είναι καφέ. Επειδή έχει μικρότερη αντίσταση στο σάπισμα και αντιδρά στον εμποτισμό με συντηρητικά δεν θεωρείται ιδανικό για εξωτερική χρήση. Λόγω της λευκής καθαρής εμφάνισης του και της έλλειψης οσμών, συχνά προτιμάται από το πεύκο για εσωτερικές ξυλουργικές εργασίες, καθώς και κιβώτια και κουτιά αμπαλάζ αλλά και τελάρα τροφίμων. Τα πλαϊνά κιγκλιδώματα στις σκάλες κατασκευάζονται συνήθως από έλατο. Τέλος είναι το βασικό ξύλο για την παραγωγή χαρτοπολτού στην Ευρώπη.

3. Αμερικάνικα ξύλα

Πιτσπαϊν - Pitch Pine (Pinus Palustris)

Φύεται στις Δυτικές ΗΠΑ. Μολονότι στη διεθνή αγορά έχει και άλλα εμπορικά ονόματα, στη χώρα μας η εμπορική του ονομασία είναι μόνο "πιτς πάϊν". Έχει χρώμα πορτοκαλί έως κόκκινο καφέ και είναι ρητινώδες. Ημέση πυκνότητά του είναι 0,67 (660 - 690 κιλά/μ³).

Το "πιτς πάϊν" είναι γενικά δυνατότερο και βαρύτερο από τα υπόλοιπα εν χρήσει μαλακά ξύλα. Ξηραίνεται αρκετά αργά και έχει την τάση να σκίζεται. Φυραίνει πολύ, αλλά σαν ξύλο είναι γνωστό για την σταθερότητά του, όταν έχει ξηρανθεί με σωστή διαδικασία. Σε ότι αφορά στις μηχανικές του ιδιότητες, κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με το "όρεγκον πάϊν" και το άγριο πεύκο.

Δουλεύεται αρκετά δύσκολα και το ξηραμένο σωστά ξύλο δίνει λεία επιφάνεια αν και το ρετσίνι ενίοτε δημιουργεί προβλήματα. Καρφώνεται και βιδώνεται καλά, κολλιέται αρκετά καλά και δίνει ικανοποιητικά αποτελέσματα με βερνίκια στο τελικό του φινίρισμα.

Το "πιτς πάϊν" χρησιμοποιείται κατεξοχήν στις οικοδομικές κατασκευές στις Δυτικές ΗΠΑ. Οι καλλιεργούμενες ποικιλίες χρησιμοποιούνται για χαρτοπολτό. Από το ρετσίνι του κατασκευάζονται μεγάλες ποσότητες νεφτιού. Στη χώρα μας χρησιμοποιείται σαν οικοδομική ξυλεία (κουφώματα) στην επιπλοποιία, στη ναυπηγική και για ελαφρά πατώματα, σαν επένδυση ρομποτέ για τοίχους και ταβάνια και σαν διακοσμητικός καπλαμάς, με την ονομασία "καρολάϊν πάϊν".

Ορεγγκον Πάϊν - Douglas Fir (Pseudotsuga Menziesll)

Φύεται στις Δυτ. ΗΠΑ και Καναδά. Καλλιεργείται στο Ην. Βασίλειο, Νέα Ζηλανδία και Αυστραλία. Στις περιοχές όπου είναι αυτοφυές συχνά μεγαλώνει σε ύψος έως και 50μ. και με πάχος κορμού έως  1,5μ. Πολλές φορές δεν έχει καθόλου κλαδιά έως ύψος 30μ. . Συνήθως διατίθεται ξεφαρδισμένο σε πάχη έως 100 χλσ. , πλάτος έως 300 χλσ. και μήκη 4,2μ. με 4,8μ. Γενικώς εξάγεται σε όλο τον κόσμο υπό μορφή αρίστης ξυλεία και κόντρα πλακέ. Έχει χρώμα που ποικίλλει από κίτρινο καφέ έως ανοιχτό κόκκινο καφέ, με ίσα νερά που μερικές φορές είναι κυματοειδή ή σπιράλ. Έχει μέση πυκνότητα 0.53 (530 κιλά/μ³). Έχει την τάση να είναι ρητινώδες. Ξηραίνεται γρήγορα και καλά χωρίς μεγάλες παραμορφώσεις ή σκισίματα, αλλά οι ρόζοι έχουν την τάση να ανοίγουν και να χαλαρώνουν. Παρουσιάζει μικρή κίνηση. Το ξύλο από τις παραθαλάσσιες περιοχές του Ειρηνικού είναι βαρύτερο, σκληρότερο και δυνατότερο από το ξύλο των ορεινών περιοχών.

Δουλεύεται πιο δύσκολα από τα άλλα εμπορικά μαλακά ξύλα, με εργαλεία χεριού ή μηχανικά και στομώνει τα εργαλεία που πρέπει να είναι πάντα καλοακονισμένα. Οι σκληροί ρόζοι μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα. Για καρφώματα, συνίστάται τρύπημα. Βιδώνεται και κολλιέται εύκολα. Σκουραίνει εύκολα με χρωστικές και δίνει πολύ όμορφο φινίρισμα.

Το "Όρεγκον Πάϊν" έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό του τη δύναμη του και τη διάθεση του σε μεγάλες διαστάσεις. Είναι από τα πιο γνωστά ξύλα για βαριές οικοδομικές κατασκευές και για δοκάρια σε στέγες. Επίσης χρησιμοποιείται στην ξυλουργική για εσωτερικές και εξωτερικές κατασκευές, πασσάλους, σε κατασκευές για παραθαλάσσιες αποβάθρες, στη ναυπηγική και στη βαρελοποιία.

Στην Ελλάδα εισάγονται, επίσης τα είδη: πόπλαρ (λευκά), κερασιά, καρυδιά, λευκή δρυς, δεσποτάκι ή σφένδαμος ή κελεμπέκι.

Ιρόκο (Chlorophora Excelsa και C. Regia).

Η εμπορική ονομασία Ιρόκο προέρχεται από τη Νιγηρία. Στην Ανατολική Αφρική είναι γνωστό ως Mvule. Φύεται σε όλη την Αφρικανική ήπειρο από Ανατολή έως τη Δύση. Η παραγωγή του αυξήθηκε κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σε αντικατάσταση του τικ. Εξάγεται σε κορμούς διαμέτρου 0,6μ. και 1,3μ. και μήκους άνω των 4μ. και ορθογώνια κοπή με πάχος 16 και 100χλσ., με πλάτος 75 έως και 600χλσ. καμιά φορά και περισσότερο και μήκος 1 έως και 6μ. Επίσης σαν διακοσμητικός καπλαμάς. Φρεσκοκομμένο έχει χρώμα ανοικτό κίτρινο έως ανοικτό καφέ αλλά γρήγορα σκουραίνει σε ένα ομοιόμορφο καφέ. Εκτεθειμένο σε εξωτερικές συνθήκες, σε χρήση σαν κατάστρωμα πλοίου ή έπιπλα κήπου, το χρώμα του ξανοίγει και μοιάζει με τικ. Έχει μέση πυκνότητα 0,64 (648 κιλά/μ³). περίπου όση και το τικ με το οποίο μοιάζει σχετικά αλλά δεν έχει τη χαρακτηριστική λαδωμένη υφή και τη μυρωδιά από δέρμα του τικ.

Ξεραίνεται αρκετά γρήγορα και έχει πολύ μικρή "κίνηση". Όντας ξερό έχει μεγάλη αντοχή στους μύκητες και τα έντομα. Δεν εμποτίζεται αποτελεσματικά από συντηρητικά. 

Παρουσιάζει μικρή δυσκολία στην κατεργασία του με εργαλεία χεριού και μηχανικά. Δέχεται κάρφωμα και βίδωμα αρκετά εύκολα. Μετά από στοκάρισμα η επιφάνειά του βερνικώνεται όμορφα. Στις χώρες παραγωγής του το ιρόκο θεωρείται εφάμιλλο του τικ. Στην Ευρώπη χρησιμοποιείται σαν υποκατάστατο του τικ, όντας πολύ φθηνότερο. Βρίσκει επίσης εφαρμογή στη ναυπηγική, στη ξυλουργική υψηλού επιπέδου, σε δημόσια κτήρια, για έπιπλα κήπου, εργαστηριακούς πάγκους και κατασκευή πατωμάτων.

Νιαγκόν - Niangon (Tarrieta Utilis)

Η εμπορική ονομασία του ξύλου προέρχεται από την Ακτή του Ελεφαντοστού. Η ποικιλία την Γκάνα λέγεται Νιαγκόν. Φύεται στις δασώδεις ακτές της Δυτικής Αφρικής από τη Σιέρα Λεόνε. Στη Λιβερία και την Ακτή του Ελεφαντοστού μέχρι τη Γκάνα. Εξάγεται σε ορθογωνική κοπή 25 με 50χλσ. πάχος, 150χλσ. και πάνω πλάτος και μήκος πάνω από 2μ. Μοιάζει με ανοιχτόχρωμο μαόνι αλλά είναι λίγο βαρύτερο με μέση πυκνότητα 0,64 (648 κιλά/μ³) και έχει ρητινώδεις χυμούς που το κάνουν λαδερά σαν το τικ.

Ξηραίνεται αρκετά γρήγορα και έχει μεσαία "κίνηση". Είναι δυνατό σαν το μαόνι, αλλά γενικά σκληρότερο και έχει μεγαλύτερη αντίσταση στο σκίσιμο κλπ. Είναι κατάλληλο για εξωτερική χρήση και πάρα πολύ δύσκολο να εμποτιστεί με συντηρητικά.

Επεξεργάζεται εύκολα με εργαλεία χεριού και μηχανικά. Έχει την τάση να ανοίγει στο κάρφωμα. Οι δυσκολίες στο βερνίκωμα (εξ' αιτίας του λαδιού) ξεπερνιούνται με τη χρήση ενός αλκαλικού διαλύματος. Με την προϋπόθεση στοκαρίσματος βερνικώνεται πολύ καλά.

Εφαρμόζεται ευρέως στην Ευρώπη για εξωτερική και εσωτερική χρήση στην ξυλουργική στο φυσικό του χρώμα. Επίσης χρησιμοποιείται στη ναυπηγική και για πατώματα. Η χρήση του οφείλεται και στη χαμηλή του τιμή σε σχέση με το μαόνι. (Στην Ελλάδα εισάγονται, επίσης τα είδη: αμπουρά - λίμπα, μπετέ, τιάμα, κάγα, εξπελέ, σίπο ή βενγκέ).

Πίνακας μέτρησης της σκληρότητα του ξύλου:
Μαλακά ξύλα	Βαθμός σκληρότητας	Ημίσκληρα ξύλα	Βαθμός σκληρότητας	Σκληρά ξύλα	Βαθμός σκληρότητας
Έλατο	1,5	Ακροκερασιά	3,3	Φτελιά	4,2
Πεδινή Πεύκη	2	Iroko	3,3	Σφενδάμι καναδικό	4,8
Καστανιά	2,3	Σφενδάμι	3,4	Mertau	4,9
Λάρτζινο	2,3	Οξιά	3,7	Angelique	4,9
Σημύδα	2,6	Δρυς	3,7	Werge	5,6
Teck	2,8	Kambela	3,7
		Μελιά	3,8

Πίνακας Θερμικής συμπεριφοράς του ξύλου:
Βελονόφυλλα	0,13
Οξιά	0,20
Δρυς	0,20
Φτελιά	0,17
(Όλες οι τιμές είναι προσεγγιστικές) Συντελεστής θερμικής αγωγιμότητας σε W/mK

Πίνακας υγρασίας ξυλείας & περιβάλλοντος:
Υγρασία του περιβάλλοντος αέρα (%)**	Υγρασία ισορροπία του ξύλου (%)*
30	6
40	8
50	9 - 10
65	12
70	13 - 14
75	15
80	17
85	19
* πρόκειται για τιμές μέσης υγρασίας

 Η υγρασία του περιβάλλοντος αέρα, δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60% κατά την τοποθέτηση

Η ξυλεία της επίστρωσης παραδίδεται από το εργοστάσιο σε μια υγρασιακή κατάσταση τέτοια, ώστε να έχει τις μικρότερες δυνατές αυξομειώσεις διαστάσεων κάτω από συνηθισμένες συνθήκες χρήσης. Η υγρασία αυτή κυμαίνεται γενικά μεταξύ 7% και 11%.

Η υγρασία του υπόβαθρου, πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 2% και 3%. Για υπόβαθρο με εγκατάσταση συστήματος ενδοδαπέδιας θέρμανσης η στάθμη αυτή είναι 1,5%. Η γνώση της υγρομετρικής κατάστασης του περιβάλλοντος αέρα είναι ουσιώδης γιατί αυτή προσδιορίζει την υγρασία ισορροπίας του ξύλου.

4. Προστασία και Συντήρηση

Οι κύριοι παράγοντες που είναι πιθανό να προσβάλουν τα ξύλα υποβαθμίζοντας την αντοχή, την υγιεινή και την αισθητική του ζευκτού είναι:

Η υγρασία:

Το ξύλο υπό την επίδραση της υγρασίας, σε συνδυασμό με θερμοκρασιακές μεταβολές και ελλιπή αερισμό, κινδυνεύει να αναπτύξει φυτικούς και ζωικούς μύκητες. Για την αποφυγή τέτοιων φαινομένων, αρχικά τα ξύλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του ζευκτού πρέπει να είναι στεγνά και μετά την τοποθέτησή του είναι απαραίτητο να εξασφαλίζεται ο αερισμός τους. Η επαφής τους με υγρά ή υγροσκοπικά υλικά πρέπει να αποφεύγεται, Στις περιοχές που τα ξύλα εφάπτονται με σκυρόδεμα ή τοιχοποιίες χρειάζεται να παρεμβάλλονται στεγανωτικά μέσα. Για προστασία από την υγρασία τα ξύλα περνιούνται με στεγανωτικά βερνίκια τα οποία εισχωρούν μέσα στους πόρους τους.

Τα έντομα:

Το σαράκι αποτελεί το σπουδαιότερο εχθρό των κατεργασμένων ξύλων. Ευνοείται από την έλλειψη αερισμού και φυσικού φωτισμού. Αν δεν καταπολεμηθεί έγκαιρα, εξαπλώνεται και καταστρέφει πολύ γρήγορα μεγάλες μάζες ξύλου. Η εξυγίανση των προσβεβλημένων ξύλων γίνεται με την αφαίρεση όλων των προσβεβλημένων τμημάτων σε βάθος και τον καυτηριασμό τους με φλόγα. Ακολουθεί βούρτσισμα με μεταλλική βούρτσα ή τρίψιμο με γυαλόχαρτο. Στη συνέχεια το σύνολο του φορέα ψεκάζεται με ειδικά εντομοκτόνα υλικά. Άλλη τεχνική συνίσταται στον εμποτισμό του ξύλου με εντομοκτόνο υλικό με τη μέθοδο των ενέσεων, μέσα από οπές διαμέτρου 7 - 12 ΠΙΠΙ που ανοίγονται στον ξύλινο φορέα ανά 15 εκ. Τα ξύλα που έχουν προσβληθεί από έντομα άλλου είδους εξυγιαίνονται επίσης με αφαίρεση των προσβεβλημένων τμημάτων. Οι οπές αφήνονται ανοιχτές επί αρκετές μέρες σε συνθήκες καλού αερισμού, καυτηριάζονται με καυτό αέρα ή ειδικά αέρια και στη συνέχεια κλείνονται με κερί. Τελικά το σύνολο του φορέα ψεκάζεται με κατάλληλο εντομοκτόνο υλικό.

Οι μύκητες:

Προϋπόθεση για την ανάπτυξη μυκήτων αποτελεί η αποσύνθεση των ινών του ξύλου από την υγρασία σε συνδυασμό με την έλλειψη αερισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν αναπτύσσονται μύκητες σε ξύλα με υγρασία μικρότερη από 20%. Οι μύκητες προσβάλλουν το εσωτερικό των κυττάρων του ξύλου και τους προσδίδουν χαρακτηριστικό γαλαζωπό χρώμα. Τα ρητινώδη ξύλα προσβάλλονται από έναν ειδικό μύκητα εποπλέιον αυτών που προσβάλλουν τα άλλη ξύλα. Γενικά η προσβολή ξεκινά από μέσα προς τα έξω κι έτσι δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή.

Η φωτιά:

Η προστασία των ξύλινων στοιχείων από τη φωτιά αφορά κυρίως τις αποστάσεις τους από καπνοδόχους, εστίες φωτιάς, εύφλεκτα υλικά κλπ. (DIN 4102). Υπάρχουν επίσης πυροπροστατευτικά υλικά που εφαρμόζονται στα ξύλα με επάλειψη ή ψεκασμό. Ο συνδυασμός ρητινώδους επάλειψης με αφρώδες πυροπροστατευτικό υλικό αποτελεί μια αποτελεσματική επιλογή. Τα πυροπροστατευτική υλικά πρέπει γενικά να εφαρμόζονται στα ξύλα τελευταία, μετά από τα στεγανωτικά και μυκητοκτόνα υλικά. 

Στη σύγχρονη αγορά υπάρχουν υλικά που προσφέρουν στο ξύλο συνδυασμένη προστασία από κάποιες από τις επιδράσεις που αναφέρθηκαν προηγούμενα, ενώ ταυτόχρονα προσδίδουν στο ξύλο διάφορες επιθυμητές αποχρώσεις. Γενικά τα υλικά προστασίας του ξύλου είναι τοξικά, για το λόγο αυτό η εφαρμογή τους πρέπει να γίνεται σε αεριζόμενους χώρους και οι τεχνίτες να φορούν προστατευτικά γάντια και μάσκες.

5. Οι ξύλινες στέγες

Α) Ξυλεία

Η ξυλεία που χρησιμοποιείται συνήθως για την κατασκευή των ξύλινων ζευκτών προέρχεται από μαλακά ξύλα με σκληρότερο πυρήνα όπως είναι το πεύκο, το έλατο κ.α. ή από σκληρά ξύλα όπως είναι η δρυς, το άγριο πεύκο, η καρυδιά κ.α. Οι κατηγορίες ποιότητας δομικής ξυλείας περιλαμβάνονται στα DIN 4074, 1052, 1074, 4074. Σύμφωνα με τους κανονισμούς αυτούς, η δομική ξυλεία διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες ποιότητας στις οποίες λαμβάνονται υπόψη η φέρουσα ικανότητα των ξύλων, τα επιτρεπτά ελαττώματά του, η σχέση της διατομής του ξύλινου στοιχείου με τη διατομή του κορμού από τον οποίο προέρχεται και τα πλάτη των ετήσιων δακτυλίων.

Γενικά για την κατασκευή των ζευκτών επιλέγονται ξύλα τα οποία έχουν αναπτυχθεί ίσα, χωρίς συστροφές και κατά το δυνατό χωρίς ελαττώματα. Τα συνεστραμμένα ξύλα λαξεύουν κατά την ξήρανση και αυτά που δεν έχουν αναπτυχθεί ίσα συρρικνώνονται ανομοιόμορφα και σκεβρώνουν.

Οι ρόζοι αποδυναμώνουν την αντοχή των ξύλινων διατομών, ενώ οι βαθιές ρωγμές ή απολεπίσεις καθιστούν το ξύλο άχρηστο για φέρουσες κατασκευές. Αντίθετα, οι λεπτές επιφανειακές ρωγμές που προέρχονται από συρρίκνωση ξήρανση του ξύλου επηρεάζουν ελάχιστα την αντοχή του.

Χαρακτηριστική τεχνική ιδιότητα του ξύλου είναι η ανισορροπία του, δηλαδή ι ιδιότητά του να έχει διαφορετική συμπεριφορά κατά τη διεύθυνση των ινών σε σύγκριση με τη διεύθυνση την κάθετη προς τις ίνες του.

Β) Συνδέσεις ξύλινου ζευκτού

Απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή συμπεριφορά του ζευκτού αποτελεί η τέλεια μεταβίβαση των φορτίων στα σημεία των κόμβων. Παλαιότερα, οι παραδοσιακοί τεχνίτες χρησιμοποιούσαν ως κύριο τρόπο σύνδεσης τη σύνδεση μορφής, τρόπος που τείνει σήμερα να εγκαταλειφθεί γιατί εξασθενίζει τις διατομές. Συνηθέστερα χρησιμοποιούνται μεταλλικοί συνδετήρες, πίροι, απλοί κοχλίες και ήλοι. Τα μέσα αυτά μπορεί να δρουν συμπληρωματικά με απλές εγκοπές των ξύλων, τεμάχια ξύλινων φύλλων και κομβοελάσματα.

Η σύνδεση των ξύλινων δοκίδων μόνο με κοχλίες μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε περιπτώσεις ζευκτών που δέχονται περιορισμένα φορτία. Σε άλλες περιπτώσεις, οι μεγάλες διατομές των δοκίδων επιβάλλουν μεγάλα μήκη κοχλιών τα οποία υφίστανται παραμορφώσεις.

Γ) Αερισμός

Ο αερισμός όλων των στοιχείων μιας ξύλινης στέγης αποτελεί προϋπόθεση για την αντοχή όλων των υλικών της στο χρόνο και για την υγιεινή του κτηρίου.

Η διατήρηση όλων των υλικών σε κανονικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας εμποδίζει την υποβάθμισή τους και τις ανάγκες συντήρησης αι αντικατάστασής τους.

• Ο αερισμός  του ξύλινου ζευκτού εμποδίζει τη δημιουργία μικροοργανισμών που προκαλούν το σάπισμά του.
• Ο αερισμός της επικάλυψης της στέγης διευκολύνει το στέγνωμα του υλικού επικάλυψης από τη βροχή και εμποδίζει τη θραύση τους από τον παγετό.
• Ο αερισμός των θερμομονωτικών υλικών τα εμποδίζει να απορροφούν υγρασία, να συγκεντρώνουν μικροοργανισμού και να χάνουν τη μονωτική τους ιδιότητα.
• Ο αερισμός του χώρου κάτω από τη στέγη εμποδίζει τη συγκέντρωση υδρατμών κα τη συμπύκνωσή τους στην κάτω επιφάνεια της στέγης.

Δ) Θερμομόνωση

Η θερμομόνωση μια ξύλινης στέγης αποτελεί απαραίτητο στοιχεί για τη θερμική άνεση του εσωτερικού χώρου του κτηρίου. Ως θερμομονωτικά υλικά χρησιμοποιούνται συνήθως ινώδη υλικά σε μορφή παπλώματος π.χ. υαλοβάμβακας και άκαμπτες ή ημιάκαμπτες πλάκες π.χ. από πολυστερίνη ή πολυουρεθάνη. Σε περίπτωση που ο χώρος στο εσωτερικό του ζευκτού δεν είναι κατοικήσιμος, ή θερμομόνωση τοποθετείται πάνω ή κάτω από τη διαχωριστική επιφάνεια που αποτελεί το δάπεδο της σοφίτας και την οροφή του κατοικημένου χώρου.

Αν ο χώρος στο εσωτερικό του ζευκτού είναι κατοικήσιμος τότε η θερμομόνωση τοποθετείται στο επίπεδο των αμειβόντων. Αυτή καταλαμβάνει συνήθως τους χώρους μεταξύ των αμειβόντων, αφήνοντας τους εσωτερικό εμφανείς ή τους επικαλύπτει (εσωτερική θερμομόνωση). Μπορεί εξάλλου το θερμομονωτικό υλικό να τοποθετηθεί πάνω από τους αμείβοντες (εξωτερική θερμομόνωση). Η κάτω πλευρά της θερμομονωτικής στρώσης πρέπει να προστατεύεται από την υγρασία που προέρχεται από τον εσωτερικό χώρο με τη χρήση φράγματος υδρατμών.

Ε) Στεγάνωση

Στεγάνωση του ζευκτού με μεμβράνες. Μεταξύ  του ζευκτού και του υλικού επικάλυψης της στέγης πρέπει υπάρχει κατάλληλη στεγανωτική στρώση η οποία να προστατεύει το ζευκτό και τη θερμομόνωση από νερό της βροχής, το χιόνι, τη σκόνη και τον αέρα. Αντίθετα η στεγανωτική στρώση πρέπει να είναι διαπερατή από τους υδρατμούς που προέρχονται από τον εσωτερικό χώρο, έτσι ώστε να αποφεύγεται η συμπύκνωση τους. Οι στεγανωτικές μεμβράνες που χρησιμοποιούνται για το σκοπό αυτό πρέπει να διαθέτουν την κατάλληλη αντοχή σε μηχανικές καταπονήσεις όπως έλξη θραύση, σχίσιμο, τριβή, σε θερμοκρασιακές μεταβολές και σε χημικές επιδράσεις.

Χρησιμοποιούνται συνήθως μεμβράνες από ασφαλτικά ή πλαστικά φύλλα οι οποίες μπορεί να είναι ενισχυμένες με ενσωματωμένα λεπτά πλέγματα. Δύο μεμβράνες που περικλείουν πλέγμα μεταξύ τους δημιουργούν μια στρώση με μεγάλη αντοχή στο σχίσιμο. Η πάνω πλευρά των μεμβρανών μπορεί να έχει ενσωματωμένη επένδυση αλουμινίου για να αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία. Η τοποθέτηση των μεμβρανών μπορεί να γίνει:

α) Ελεύθερα πάνω στους αμείβοντες χωρίς τέντωμα. Η απλή αυτή μέθοδος αφήνει τη μεμβράνη αρκετά ελεύθερη να παραμορφώνεται ή να αναδιπλώνεται υπό άσχημες καιρικές συνθήκες ή ακόμη να δημιουργεί θόρυβο όταν ο άνεμος είναι δυνατός. Η λύση αυτή είναι καλύτερο να αποφεύγεται στην περίπτωση της εξωτερικής θερμομόνωσης του ζευκτού.

β) Με τέντωμα, με την παρεμβολή πρόσθετων δοκίδων που καρφώνονται κάθετα στους αμείβοντες του ζευκτού. Η μεμβράνη μπορεί να τεντωθεί και πάνω σε άκαμπτο θερμομονωτικό υλικό ή σε πέτσωμα. Πάνω στις δοκίδες στερέωσης της μεμβράνης καρφώνονται σταυρωτά οι τεγίδες στήριξης του υλικού επικάλυψης.

ΣΤ) Υλικά επικάλυψης:

α) Αργιλικά κεραμίδια

Τα κεραμίδια αποτελούν το συνηθέστερο παραδοσιακό υλικό επικάλυψης ξύλινων ζευκτών στην Ελλάδα. Στις σύγχρονες κατασκευές προσαρμόζονται σε πολλές αρχιτεκτονικές επιλογές και προτιμώνται για την καλαίσθητη παραδοσιακή τους εμφάνιση και τη στεγανότητα που παρέχουν στη στέγη σε συνδυασμό με τη δυνατότητα αναπνοής. Είναι άκαυστα, έχουν αρκετά μεγάλη θερμοχωρητικότητα και προσαρμόζονται στο ξύλινο ζευκτό με διάφορους τρόπους, ανάλογα με το σχήμα τους.

Τα πτυχωτά (γαλλικά) και τα κυματοειδή (ολλανδικά) κεραμίδια έχουν ακμές διαμορφωμένες έτσι ώστε να εφαρμόζουν μεταξύ τους. Στην πίσω πλευρά τους έχουν ειδική προεξοχή με οπή, μέσα από την οποία δένονται με σύρμα στις τεγίδες του ζευκτού. Η απόσταση μεταξύ των τεγίδων διαμορφώνεται ανάλογα με το μήκος των κεραμιδιών. Τα κεραμίδια δένονται όλα σε στέγες με μεγάλη κλίση και σε περιοχές με δυνατούς ανέμους. Σε στέγες μέτριας και μικρής κλίσης και σε περιοχές με ήπιο κλίμα μπορούν δεθούν μόνο μερικές σειρές κεραμιδιών (περίπου το 30% των τεμαχίων).

Τα κοίλα βυζαντινά κεραμίδια τοποθετούνται κολυμβητά με άσβεστο - τσιμεντοκονίαμα. Ανάλογα με την κλίση της στέγης και με την ένταση των ανέμων στην περιοχή μπορούν να επικολληθούν μόνο μερικές σειρές κεραμιδιών. Ειδικές μορφές κοίλων κεραμιδιών μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς επικόλληση σε πυκνές τεγίδες με κατάλληλη απόσταση μεταξύ τους.

Τα ρωμαϊκά κεραμίδια (συνδυασμός πτυχωτών και κοίλων κεραμιδιών) τοποθετούνται με συνδυασμό επικόλλησης και δεσίματος.

Τα επίπεδα κεραμίδια χρησιμοποιούνται σπάνια στην Ελλάδα. Αγκυρώνονται στις τεγίδες με προεξοχές που υπάρχουν στο πίσω μέρος τους ή καρφώνονται μέσα από προδιαμορφωμένες οπές. Αλληλεπικαλύπτονται κατά μήκος περίπου κατά τα 2/3 τους, ενώ κατά πλάτος απλώς εφάπτονται. Οι διαδοχικές σειρές διαμορφώνονται με εναλλασσόμενους αρμούς.

β) Σχιστόπλακες

Οι σχιστόπλακες αποτελούσαν στο παρελθόν το πιο συνηθισμένο υλικό επιστέγασης στα ορεινά χωριά της Ελλάδας. Σήμερα χρησιμοποιούνται κυρίως στο Πήλιο και σε μερικά χωριά της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Στις σύγχρονες κατασκευές οι σχιστόπλακες μπορούν να προσδώσουν ιδιαίτερο παραδοσιακό χαρακτήρα σε στέγες με μέτριες ή μικρές κλίσεις.

Συνήθως τοποθετούνται μεγαλύτερες πλάκες στην περίμετρο της στέγης και πλάκες ισιωμένου πλάτους προς την κορυφή. Το ύψος των πλακών της ίδιας στέγης πρέπει να είναι περίπου σταθερό, ενώ η ποικιλία του πλάτους δίνει στη στέγη μια ακαλαίσθητη φυσική εμφάνιση. Οι πλάκες πρέπει να είναι γενικά λεπτές και με επίπεδη κάτω επιφάνεια για καλή έδραση.

Οι πλάκες τοποθετούνται με την παρεμβολή πετσώματος ή χωρίς αυτό και μπορεί να στηρίζονται σε τεγίδες. Εφαρμόζονται κατά τρόπο ώστε σε κάθε σημείο το πάχος της επικάλυψης να ισούται με τρία πάχη πλακών και στερεώνονται στις τεγίδες ή απευθείας στο πέτσωμα με καρφιά ή συνδετήρες από ανοξείδωτο χάλυβα ή χαλκό. Τα καρφιά εισχωρούν σε προκατασκευασμένες οπές στην πάνω ακμή ή στο μέσο των πλακών. Η κορυφογραμμή της επικάλυψης διαμορφώνεται με δύο αντικριστές λουρίδες πλακών οι οποίες αλληλεπικαλύπτονται και συνδέονται μεταξύ τους με ελαστικό τσιμεντοκονίαμα.

Φυσικά, εκτός από τα αργιλικά κεραμίδια ή τις σχιστόπλακες, υπάρχουν και άλλα υλικά επικάλυψης: ασφαλτικά κεραμίδια, μεταλλικά φύλλα.

Οι γράφοντες εκφράζουν την παντελή αντίθεσή τους με αυτά τα υλικά, τόσο για λόγους αισθητικούς όσο και για λόγους οικολογικούς - περιβαλλοντικούς.

Κείμενο του Κ. Σ. Τσίπηρα

Το ξύλο ως δομικό υλικό στην Αρχαία Ελλάδα

 

Οι   εφαρμογές  του   ξύλου   στην  αρχαιότητα  για  διάφορες   κατασκευές   κάλυπταν

μεγάλο   εύρος .  Κατά   τους  αρχαϊκούς  αλλά   ιδίως  κατά   τους  κλασσικούς  και   τους

μετέπειτα  χρόνους, ναοί,  στοές, οικίες , πολλές  φορές κατασκευάζονταν  από ξύλο  εξ ’

ολοκλήρου  ή  εν μέρει  όπως για παράδειγμα  για θεμελιώσεις,  ξυλοδεσιές , πατώματα ,

πόρτες ,  παράθυρα ,  οροφές,  στέγες   κ.α ..

 

Η  χρήση   του   ξύλου ,  το  είδος,  τα   εργαλεία  κατεργασίας του , τρόποι και μέσα  συνδέσεως,  μεταφορά ς και  ανύψωσης 

 

Πηγές  γραπτών  πληροφοριών   είναι   οι   Μυκηναϊκές  ανεπίγραφες   πήλινες  πινακίδες

Γραμμικής  Β΄   Γραφής  από   την   Κρήτη ,  Πύλο,  Θήβες  κ.α .,  οι  αρχαίοι   συγγραφείς,  οι πάπυροι , οι οικοδομικές επιγραφές .  Σημειώνουμε πως συστηματική και  λεπτομερής  αποθήκευση  των  πληροφοριών  γιατην   χρήση  του   ξύλου  στην   αρχαιότητα   δεν   ευτυχήσαμε  να  έχουμε   ως  τώρα .  Έτσι   η αρχαία γνώση  για τι  ξύλο  και  τις ξύλινες παντός είδους κατασκευές  μας είναι  εν πολλοίς  άγνωστη , μόνο δε  αποσπασματικές  εργασίες  έχουν  δει  το  φως της  δημοσιότητας, όπως για την  ναυπηγική  και  τα  έπιπλα .

 Είδη  ξύλων 

 Από   τους   αρχαίους  συγγραφείς,  κυρίως  από   τον   Θεόφραστο ,  τον   Πλίνιο  και   τον  Βιτρούβιο  μας  γίνεται  γνωστό  ότι  αφενός οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν  ποικιλία  ξύλων για οικοδομικούς σκοπούς, αφετέρου  δε  γνώριζαν  ότι  τα  διάφορα  ξύλα  διέφεραν  ως  προς  την   σκληρότητα ,  την   διάρκεια ,  την   αντίσταση  στην  κάμψη   και   την   θλίψη ,  την υγροσκοπικότητα, δηλαδή  την  αντίδρασή  του ς  όταν  ήταν  εκτεθειμένα στην  υγρασία ή την  ξηρασία , καθώς επίσης και  την  διαφορετική  αξία  αναλόγως της  ηλικίας του  ή  την  εποχή  του  έτους κατά  την  κοπή  του , ή  και  αναλόγως  του τόπου  προέλευσής του . Χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες συνήθως το  ξύλο  ως  οικοδομική  ύλη   ή  ως  ερέψιμον  ύλη   δηλαδή  προς κατασκευή  ορόφων  ή  στεγών  από  τα  παρακάτω  δένδρα .

 Ακάνθης (ακακίας-σπανιότερη  χρήση )

Αμπέλου 

Αρίας (είδος  δρυός, κοινώς αρειά  ή  αγριομηλιά  ή  σόρβος )

Δρυός (δένδρο , ρουπάκι )

Εβένου  (βένιο  στην  Αττι κή , αρχοντόξυλο στην  Κρήτη )

Ελαίας (αγριελιάς)

Ελάτης

Ερινέου  (αγριοσυκιάς)

Θυίας (είδος  κέδρου  της Αφρικής με   ευχάριστη  οσμή )

Καρυάς (καρυδιά)

Κέδρου  (ασιατικό  κέδρο )

Κρανείας (κρανεία )

Κυπαρίσσου 

Λωτού 

Μελίας (μελιός, δεσποτάκι )

Μίλου  (σμίλαξ , fraxus)

Οξυάς 

Πεύκη  ή  πιτύος (λαρτζίνο, αγριόπευκο )

Πρίνου  (πουρνάρι )

Πτελέας (φτε λιά, καραγάτσι)

Πύξου  (πυξάρι , τσιμισίρι )

Συκαμίνου  (σκαμνιά)

Φιλύρας (φλαμούρι)

Φοίνικος (φοινικιά )

 

Προέλευση των ξύλων

    Οι  αρχαίοι  Έλληνες γνώριζαν πολύ  καλά  τα  είδη  των  ξύλων , την σκληρότητά τους,

την  διάρκεια  καθώς και  την  ποιότητα  ανάλογα  με την  περιοχή  (στην Ελλάδα ) και  την

χώρα  προέλευσης τους. Η προμήθεια ξυλείας(ευθείας) μεγάλων  διαστάσεων για δημόσια

έργα γινόταν από   μακρινές  περιοχές .  Κατά  τον  Θεόφραστο  άριστη  ξυλεία  για τεκτονικούς

 σκοπούς ήταν η Μακεδονική, διότι   ήταν  λεία   και    αστραβής.  Μετά   από   αυτή ,  ήταν  η   Ποντική  (Ποντιακή )  στη  συνέχεια  από  τον  Ρύνδακα  ποταμό  (της Δυτικής Μ . Ασίας, ο  σημερινός Αδρανός) και ακολούθως η  Αινιανική (Φθιώτιδος). Οι  χειρότερες  όλων  ήταν η  Παρνασσιακή και  η Ευβοϊκή  γιατί ήταν  οζώδης  και  εύσηπτη

Ειδικά   η  Μακεδονική   χρησιμοποιούνταν  και   για  ναυπηγικούς  σκοπούς, όπως 

αναφέρεται  από  τους αρχαίους συγγραφείς και  τις επιγραφές

.Ξυλεία  εξάγονταν  για οικοδομικούς  σκοπούς  από   την   Κόρινθο ,  τη   Σικυώνα ,  Αρκαδία ,  Ζάκυνθο ,  Κρήτη ,

Κάρπαθο , Μίλητο , Μ .Ασία, Κύπρο , Συρία , από  τη  Θουρία  Σικελίας , ακόμα  και  από  τη

Κύρνο  (Κορσικής), τα  οποία  θαυμάζονταν για  το  μεγάλο  μήκος τους

 Σχήματα  δομικού ξύλου και διαστάσεις.

Κυριότερες   πηγές  είναι  ο   Θεόφραστος και   ο  Πολυδεύκης,  οι  επιγραφές  του  Ερεχθείου   Αθηνών,  της   Δήλου,  της  Ελευσίνας,  ο   Σοφοκλής,  ο   Αριστοφάνης,  ο  Πλάτων , ο  Πίνδαρος, ο  Ησύχιος κ.α .

 Οι  αρχαίοι  Έλληνες  όταν μεταχειρίζονταν  τα  άξεστα τα  ονόμαζαν  στρογγυλά   ή γόγγυλα  ,  τα   δε   πριονισμένα   τα   έλεγαν    σχιστά    και   άλλοτε   πελεκητά   , δηλαδή ξεχονδρισμένα  με πέλεκη , και  αναλόγως των  σχιστών  ή  πελεκητών  πλευρών   τους τα ονόμαζαν   τετράγωνα -  τετράτομα »,   τρίτομα  ,  ημίτονα  .  Τα   εφοδιασμένα  με ορθογώνια  εγκοπή (πατούρα )  ήταν  τα    παράτομα    ή   παρατετμημένα  ,   απότομα   ή αποτετμημένα  ήταν  στα  σχισμένα ξύλα , μικρών διαστάσεων (δύο  έως πέντε πήχεων ). Τόμους   ονόμαζαν   τα   τμήματα  των   ξύλων   γενικά .  Στην  επιγραφή   της  Ελευσίνας αναφέρονται και  ξύλα  μονόβολα  και   δίβολα   δηλαδή  αποτελούμενα  από  ένα ή  δύο τεμάχια . Τα συναρμοζόμενα  με εντορμιες τεμάχια (πατούρα , γκινισιά) ονομάζονταν από  τους αρχαίους  πηκτά ,  σύμπηκτα  ή   ενήλατα    Ο  Διόδωρος  ο   Σικελιώτης  (XIX,58) ιδιαιτέρως  αναφέρει    δια   το   κάλλος  και   το μέγεθος   αυτών ,  αναφερόμενο ς   στα   προερχόμενα   από   τον   Λίβανο   της  Συρίας  ξύλα  κέδρου  και  κυπαρίσσου .   Ποιες ήταν ακριβώς οι διαστάσεις των  ξύλων  οι  πληροφορίες μας προέρχονται όχι  κυρίως  από   τους  συγγραφείς,  όσο   από  τις  επιγραφές   στα   μνημεία .  Ο Θεόφραστος θεωρεί   μεγάλου   μήκους  τα    δωδεκαπηχη    (=5.88m)από   ακακίες της  Αιγύπτου .  Στην  επιγραφή   της  Δήλου αναφέρεται   ξύλο   ελάτινο   μήκους 18 πήχεων (=8.82m). Άλλη  επιγραφή  από  την  Αθήνα(Ερεχθείου ) αναφέρει  ξύλα  24 ποδών   (=7.84m), επιγραφή  της Επιδαύρου ξύλα   στρογγυλά   μήκους 24 ποδών  (=7.84m). Άλλη   από   τη   Δήλο δοκό  μήκους 16 πήχεων  (=7.84μ),άλλη  από  τα  Δήλο υ επίσης, ξύλα  16 πήχεων   (=7.84μ) ως και   ξύλα  μήκους  14 πήχεων  (=6.86μ). Συνηθισμένα ξύλα  μήκους 12 πήχεων  (=5.88m) ήταν  τα ελάτινα , κέδρινα  και  δρύινα. Το  ίδιο  μήκος είχα  και  τα  ξύλα  για τους  σφηκίσκουςτων  τέκτων της  στέγης.

 Αναφέρονται  επίσης στις επιγραφές δοκοί   ενδεκάπηχεις  (=5.39m)συχνά σανίδες πτελέινες μήκους 16 ποδών  (=5.23m) σανίδες 15 ποδών  (=4.90m), ξύλα  σχιστά μήκους 12 ποδών  (=3.924μ) σανίδ ες μήκους 10  ποδών  (=3.127μ) και  πολλά  άλλα  μικρότερων  διαστάσεων .  Από   την  επιγραφή   του  346 π.Χ. που   αφορά   την  σκευοθήκη  στον   Πειραιά   του αρχιτέκτονα  Φίλωνα από  την  Ελευσίνα, γνωρίζουμε για τις μεγάλες διατομές  των ξύλων  των  στεγών  των  δημοσίων  οικοδομημάτων , τη  σύνθεση καθώς και  τις ονομασίες μιας ξύλινης αρχαίας στέγης. Τα ξύλινα εσωτερικά   επιστύλια   και  οι  μεσομναι   είχαν  πλάτος 0.82m και  ύψος 0.738m. Τα  κορυφαία   ξύλα  της στέγης (κορφιάδες ) είχαν  πλά τ ος 0.572m Οι   σφηκίσκοι  τα  μεγάλα  κεκλημένα  ξύλα της στέγης (οι αμοίβοντες  του  Ομήρου είχαν  πάχος 0.205m και πλάτος 0.307m.

Τις διατομές  των  κορυφαίων  ξύλων  των  στεγών μερικών  ναώ ν τις συνά γουμε από  τις διαστάσεις των  υποδοχών  στήριξης των  ξύλων, ( δοκοθήκαι  κατά  τις επιγραφές), επί  των  αντιθημάτων  των  ορθοστατών  των  αετωμάτων . Στον  Παρθενώνα μια   κερκιδιαία   δηλαδή  ενδιάμεσος μεταξύ της κορυφαίας και  του κάτω  άκρου  του αετώματος τραπεζιόσχημος δοκοθήκη  έχει  διαστάσεις, πλάτος 0.90m,

και  ύψη  αντιστοίχως  0.63m και  0.42m. Στο  Ερέχθειο  η  κορυφαία  δοκοθήκη  της   Βορείου  διατηρήθηκε  έχει   πλάτος 0.765m και ύψος 0.645m .Στο ναό του Ηφαίστου ,  το  ονομαζόμενο Θησείο , η  ανατολική πεντάπλευρος δοκοθήκη  του  κορυφαίου  ξύλου  έχει  πλάτος 0.36m και   στο  μέσο   ύψος 0.39m Στο   ναό  του   Ποσειδώνα   στο   Σούνιο ,  η κορυφαία   έχει   πλάτος 0.50m και   ύψος 0.37m Στον   εν   Στράτω  (Ακαρνανίας)ναό  του Διός, η  κορυφαία έχει  πλάτος 0.615m και  ύψος 0.60m.

 Ειδική  χρήση  του κάθε  ξύλου

Η δρυς,

την  οποία διέκριναν  σε πολλά  είδη  (φηγός, αρία, πρίνος κ.α .),ήταν  κατά  τον Θεόφραστο    δυσεργότατη  ,  δηλαδή   κατεργαζόταν   πολύ   δύσκολα ,  χρησιμοποιήθηκε στην  οικοδομία , είτε ναών ολόκληρων ,  είτε  ειδικότερα  για στύλους, κατόφλια, τετράξυλα  (κάσσες)  και   ανώφλια   θυρών ,  οβελίσκους (όρθια  ξύλα   ή   αντίζυγα δρυφάντων ), στέγες ,  ακόμη   και  για  υπόγειες   κατασκευές ,  για ενδέσμους   δηλαδή  ξυλοδεσιές  και  την  ναυπηγική. Η αρία και  πρίνος είναι  δύο  είδη δρυός.

 Η αρία

κατά  τον  Θεόφραστο  ήταν  δύσκολο στην   κατεργασία  του   και   χρησιμοποιούντα ν  στις  οικοδομές ,  αλλά   κυρίως  για  τις στρόφιγγες  πολυτελών  θυρών , άξονες  τροχών , σφήνες, και  λαβές εργαλείων (στειλιάρι ).

 Η κρανεία  (κρανειά ) ,

είχε ξύλο  στερεότατο , χρησιμοποιούταν  για   τύλου ς   (καβίλιες ), τα 

εμπόλια    των   κιόνων ,  όπως  για  παράδειγμα   του  Παρθενώνα ,  του   ναού   του  Ποσειδώνος  στο  Σούνιο , όπως επίσης και  για θυρώματα .

 Η συκή  και  ερινέος (αγριοσυκιά)

 έδιναν  μεν  ισχυρό  ξύλο  όχι  για οριζόντι ες  δοκούς,

αλλά  για όρθια  στηρίγματα, και  κυρίως για ικριώματα  οικοδομών .

 Η  συκάμινος (σκαμνιά) ,

το   ξύλο   της  οποίας  κατά  τον   Θεόφραστο , ¨μετά   τα  κυπαριττινά  και  τα  θυώδη  (…) ασαπέστατον  και  ισχυρό άμα  και  εύεργον ¨

 Η φιλύρα  (φλαμούρι )

παρείχε πολύ  μακρύ  ξύλο  και  χρησιμοποιήθηκε κυρίως στις θύρες

και  στις οροφές .

 Η θυια

 (είδος κυπαρισσιού με ευώδες  ξύλο ) αναφέρετε  από  τον  Όμηρο  και  ήταν  ξύλο

πολυτελείας  για την  κατασκευή  ορόφων και  θυρών .

 Ο κέδρος

 του Λιβάνου , του Ταύρου, Β. Αφρικής  και  Κρήτης, ήταν πολύτιμος γιατί είχε

μεγάλη  διάρκεια  ζωής και  μεγάλες  διαστάσεις. Χρήσιμο  στην  οικοδομία , στήριξη  βαρών

όταν  τοποθετούνταν   οριζόντια  σε  πατώματα   και  οροφές   αλλά  και   για  κλίμακες 

(σκάλες ),πόρτες και  εμπόλια . Είδος κέδρου  θεωρού σαν και  τον  Άρκευθο  (αγριοκυπαρίσσι ) επειδή  φυόταν  κοντά  του , με ξύλο  άσηπτο  και  με μεγάλη  αντοχή  στο  νερό .

 Η  πεύκη

  χρησιμοποιούντα ν  για   τους  ίδιους  σκοπούς  με  τον   κέδρο ,  κατάλληλη   για

πλάγιες κατακόρυφες  και  οριζόντιες  θέσεις, κυρίως για ναυπηγικού ς σκοπούς και  είχε

το  προτέρημα  να κολλά  εύκολα .

 Η  ελάτη

  κατά   τον   Θεόφραστ ο    πυκνότατον   ξύλον ,  ανθεκτικόν   καί   διαρκές,  αλλά 

προσβαλλόμενο   από   τήν   τερηδόνα (ξυλοσκούληκο -σαράκι ),  χρησίμευ ε  κυρ ί ως  για

δοκούς οροφής, στέγες  αλλά  και  θύρες.

Της  κυπαρίσσου το   ξύλο ,  έχοντας  εξαιρετική   αντοχή  στον   χρόνο ,  στην   υγρασία ,  τη

σήψη  και δίνοντας μεγάλου  μήκους ξύλα  είχε εξέχουσα  θέση  όπως και  ο  κέδρος στην 

οικοδομία , τις στέγες , τις  οροφές , τα  εμπόλια  και  τις θύρες.

Η πτελέα

 (φτελιά , καραγάτσι)έδιδε  ξύλο  άσηπτο  στον  αέρα , ίσιο  και  με μεγάλη διάρκεια .

Χρησιμοποιούνταν  στην  οικοδομική ,  για  πολυτελή   θυρώματα ,  αντίζυγα  θυρών ,

κιγκλίδας (κάγκελα )  και  στροφείς   θυρών ,  φατνώματα  οροφών ,  τροχαλίες,  τροχούς

αμαξών ,  λαβές  εργαλείων  (στειλιάρια )  και   γόμφους (μεγάλου   μεγέθους,  σφηνοειδή

καρφιά και  σφήνες).

Η πύξος

 (πυξάρι , τσιμισίρι ),ξύλο άσηπτο  κατά  τον  Θεόφραστο , χρησιμοποιήθηκε για

ξυλολαβές  εργαλείων ,  στρόφιγγες  (στροφείς)και   ευρέως  από   τους  αρχαίους  Έλληνες 

κατά  τις επιγραφές για θυρώματα ,οροφές , φάλαγγες (κατρακύλια).   

Η  καρυά

(καρυδιά ),  ιδίως  η   ευβοϊκή ,  ξύλο   στερεό   και   με  διάρκεια   στο   χρόνο ,

χρησιμοποιήθηκε  για  υπόγειες   κατασκευές ,  οροφές   και  σανιδώμα τα  επειδή   παρείχ ε 

μακριές δοκούς. Οι  αρχαίοι  είχαν  προσέξει  μια  ιδιαιτερότητα  στο  ξύλο της καρυδιάς, 

ότι  προανήγγειλε   με   κρότο   την  ρήξη.

Η  οξυά

,  το  ξύλο   της  οποίας  ύμνησε  ο   Θεόφραστος  επειδή   δε  σαπίζει  στο   νερό ,  και

μάλλον   βελτιώνεται   από   την   υγρασία ,  χρησιμοποιήθηκε  κυρίως  για  υπερείσματα 

(υποστηρίγματα ) και  γόμφους. 

Η ελαία

 (ήμερη  και  άγρια ) δεν  προσβάλλεται  από  το  σαράκι  και χρησιμοποιήθηκε για

μακριές  δοκούς, κατακόρυφους πασσάλους, όχι  όμως για μεγάλες οριζόντιες  δοκούς.

Επίσης  στη   ξυλοδεσιά   των   πλίθινων   τειχών ,  για  σφήνες,  εμπόλια   και   ξυλολαβές 

(στειλάρια ).

Η  μελία

 (μελιά ,  δεσποτάκι )  παρέχει   ξύλο   ακατέργαστο   χρησιμοποιήθηκε  από   τα 

Ομηρικά   ήδη   χρόνια

  για  κατώφλια   και   άλλα   μέρη   θυρών ,  κανονίδας  (κανών ,

χάρακας), ξυλολαβές εργαλείων  και  γόμφους. 

Η μίλος

 αναφέρεται από  τον  Θεόφραστο  ¨ξυλοχρώματος μελανού ¨ μεν  στην  Αρκαδία ,

¨ξανθό  όμοιον κέδρω ¨ στην Ιδή  της  Κρήτης. Χρησιμοποιήθηκε σε επενδύσεις κιβωτίων

και  υποβάθρων ως παρακολλήματα  , όπως ονομάζει  ο Θεόφραστος τους σημερινούς 

καπλαμάδες.

Η  άκανθα

 (ακακία)  παρείχε   ξύλα  άσηπτα ,  ιδίως  η   μέλανας  της  κάτω   Αιγύπτου  και

πολύ  ισχυρά , ακατάλληλα  λόγω  του  μεγάλου  μήκους τους (δώδεκα πήχη ) για οροφές 

και  κατά  τον  Ηροδότουστην ναυπηγική.

Ο  φοίνιξ

 (φοινικιά )  συνηθισμένο  δένδρο   της  Ανατολής   παρείχε   μαλακά   μεν ,  αλλά 

ισχυρά  ξύλα  κατάλληλα  κυρίως για στύλους. Από  την  επιγραφή  της Δήλου μας γίνεται

γνωστό ότι  χρησιμοποιήθηκε το  ξύλο  του  φοίνικος για την παρασκευή  ¨παραδειγμάτω ¨, μοντέλων .

 Η  άμπελος

  έδιδε   ξύλο   σκληρό   και  διαρκές,  χρησιμοποιήθηκε  παλαιότερα   για οικοδομικούς σκοπούς, όπως για παράδειγμα  την  κατασκευή  κιόνωνκαι  κλιμάκων. Αργότερα  η χρήση  του  ξύλου  της  αμπέλου  εγκαταλείφτηκε.

 Ο λωτός

,ένα  μικρό  δένδρο  της Λιβύης παρείχε  ξύλο  μελανό , πολύ  μεγάλης διάρκειας και

άσηπτο .  Χρησιμοποιήθηκε  επίσης  για  διακοσμητικούς  σκοπούς (καπλαμάδες )  και 

στροφείς θυρών.  

 Ο έβενος

,ο  οποίος έφθανε στην Ελλάδα  όπως και  σήμερα  από  τις Ινδίες  και  Αφρική 

(Αιθιοπία). Παρείχε ξύλο  μελανού χρώματος, πυκνό , στερεό , διαρκές και  άσηπτο . Λόγω

της  πολυτιμότητάς  του   χρησιμοποιήθηκε  μόνο   σε  πολυτελείς  κατ α σκευές  ,όπως  για

παράδειγμα  στον  ναό της Αρτέμιδος στην  Έφεσο  και  τη  Δήλο .

Προστασία ξύλου στην  Αρχαία Ελλάδα

    Από  τους  συγγραφείς και  τις επιγραφές γνωρίζουμε ότι  τόσο  για τους οικοδομικούς σκοπούς (ξυλοδεσιές ,  θύρες,  οροφές,  στέγες ),  όσο   και  για  λεπτουργικές   εργασίες

προορισμένα  ξύλα , τα άλειφαν  με πίσσα  για την  καλύτερη  διατήρησής τους, εφόσον προηγουμένως τα  έτριβαν  με άμμο. Από   τον   Βιτρούβιο μαθαίνουμε   επίσης  ότι   ως  προστατευτικό   των   ξύλων   κατά   της σήψης  χρησίμευε  και  το   ελαιώδες  έγχυμα   που   προερχόταν   από   την  εντεριώνη  του κέδρου , η  λεγόμενη   κεδρία , η  οποία  αναφέρεται  συχνά και  στους πάπυρους .

 

Τιμή των ξύλων 

  Πληροφορίες για την τιμή  των  ξύλων  από  του ς  αρχαίους συγγραφείς δεν  υπάρχουν , οι ελάχιστες πληροφορίες που  υπάρχουν  μας παρέχονται από  τις επιγραφές .

 Μία από  αυτές, της Ελευσίνας, η  IG II2  1672, του  4 π.Χ. αιώνα, πληροφορούμαστε (στίχοι 146-147) ότι  κέδρινο  ξύλο , μήκους 12 ποδών  (= 3.924m), πλάτους 6 δακτύλων  (= 0.1226m)  και  πάχους 3 δακτύλων  (= 0.0613m), κόστιζε 70 δραχμές ,  δηλαδή  2.330 αρχαίες δραχμές το  κυβικό  μέτρο , τιμή  εξαπλάσια  του ξύλου  της φτελιάς, και τούτο - ίσως τα  κέδρινα  ξύλα  προέρχονταν  από  μακριά (Λίβανο , Ταύρο , Β. Αφρική ), τιμή  που  επιβάρυναν τα  μεγάλα  έξοδα  της μεταφοράς. Η ίδια επιγραφή  (στ. 152-153), σανίδες φτελιάς  μήκους 10 ποδών  (=3.27m),πλάτους 10 δακτύλων (=0.204m) και   πάχους 3 δακτύλων  (=0.061m) η  οξιά ήταν δραχμές 14, δηλαδή  350 δρχ /m . Στους  στίχους 152-153,153-154,156-157,169-170, σανίδες  από   φτελιά   αναλόγως  του

πάχους,  η   τιμή   ήταν  μεταξύ 140 και  314 δρχ /m  Η  ίδια   επιγραφή   αναφερόμενη   σε σχιστά  ξύλα μήκους 12 ποδών , πλάτους 10 δακτύλων  και  πάχους ½ ποδός, η  αξία έκαστος ήταν  32 δραχμές, δηλαδή  246δρχ /m. Η πολύτιμη  αυτή επιγραφή ,μας πληροφορεί  για την  τιμή  των   δοκών  , των   δοκίδων  , και  των   ιμάντων    της στέγης ότι  η  τιμή  ήταν  17 δραχμές  (στ.63) για κάθε  δοκό , 2 δραχμές (στ. 87) για κάθε δοκίδα  και  1 δραχμή  (στ.64) για κάθε ιμάντα . Τέλος στην  επιγραφή   της  Ελευσίνας  ότι   οι  μικρές   σανίδες μελίναι ,  δηλαδή   από   ξύλο  μελιάς, προοριζόμενες  για  κανονίδας  και   ζυγά θυρών  , η  τιμή  ήταν  17 δραχμές το  τεμάχιο  (στ.191), και κάθε κορμός κυπαρίσσου  όπου  δεν  αναφέρεται  το  μήκος, η  τιμή  ήταν  50 δραχμές. 

Οι  επιγραφές  της Δήλουπεριλαμβάνουν  λογαριασμούς των  ιεροποιών  του  ναού  του Απόλλωνος,  αναφέρουν   τιμές  ξύλων ,  αλλά   κατά   τεμάχια  χωρίς  να  αναφέρουν  διαστάσεις  και   έτσι   ο   καθορισμός   κυβικό   μέτρο  είναι   αδύνατον .  Στον   στίχο 37, της υπ’αριθμόν 366 επιγραφής  λέγεται   ότι   αγοράστηκαν   από   τον  ¨ παρά   Αριστοφάνους  ξύλα  (οξ )ύινα  προς 3 δραχμές   έκαστο .  Στον   στίχο  38,39 και  40 δε   γίνεται  μνεία  προμήθειας  σφηνίσκων   , δηλαδή  των  κεκλιμένων ξύλων  των  τεκτών της στέγης άλλων  μεν  προς 13.50 δραχμές  ή  14 δραχμές το  τεμάχιο  και άλλων  προς 10 δραχμές μόνο. Η προμήθεια  δρύινων  ξύλων προς 7,30 δρχ  και   καλαμίδων 2 προς 1 δρχ  το  τεμάχιο . Από  την  επιγραφή  370 της Δήλου  πληροφορούμαστε ότι  ξύλα , όχι  ρητά  ονομαζόμενα ,

μήκους 7,84 m αγοράσθηκαν  αντί  16 δρχ  το  τεμάχιο , και  η υπ.αρ. 403 (IG X,3) επιγραφή  αναφέρει  α) δοκών  στρογγυλών  10 πήχεων  η  τιμή ήταν 10 δρχ   κατά  τεμάχιο  και  β ) η

τιμή  κάθε ελάτινου  σφηνίσκου  προς 27δρχ  και άλλου  22δρχ .

 Από  άλλη  επιγραφή της Δήλου του  έτους 275/74 π.Χ . μαθαίνουμε ότι  ξύλα μήκους 7.84m η  τιμή  τους ήταν 70 δραχμές  του καθενός, δύο  δε  αλλά  μήκους 6.86 εστοίχιζαν το ένα  43 δρχ . και  το  άλλο  50 δρχ  Από  την  ίδια επιγραφή  μαθαίνουμε ότι  δοκοί  μήκους 4.90m στοίχιζε η  καθεμία  7 δραχμές   και  κάθε  δρύινος οβελίσκος 6 δραχμές .

Από   την  επιγραφή   της  Ελευσίνας του   έτους 329/8 π.Χ.  έχουμε  μία   σχετική ,  αλλά  ασαφή  πληροφορία . Για  την  προμήθεια  400  επι β λήτ ω ν   (τάβλες )η  τι μή  ήταν  40 δραχμές , δηλαδή  0.10 δραχμές  για κάθε τάβλα . Σε  αναλογία προς τα  καλύμματα  της επιγραφής της Σκευοθήκης, αυτές θα είχαν  περίπου  τις εξής διαστάσεις, πλάτος 0,110μ και  πάχος 0.018m. 

 Από τρεις επιγραφές  της Επιδαύρουτου 4ου-3αιώνα  π.Χ.  πληροφορούμαστε  τα εξής:

Α . Κάθε στρογγυλό  ξύλο  (αγνώστου μήκους) κόστιζε 7 ή  6 δραχμές , δηλαδή  όσο και  οι

οκτάπηχες (=3.92m) δοκοί  της Δήλο υ.

Β. Ξύλα  (αγνώστου διατομής), η  τιμή  τους ήταν ανάλογη  με το  μήκος τους σύμφωνα  με τον  παρακάτω  πίνακα.

 Τα μήκους 24 ποδών δηλ . 7.85m αντί 12 δραχμές  κατά τεμάχιο

Τα μήκους 18 ποδών δηλ . 5.88m αντί   7 δραχμές  κατά τεμάχιο 

Τα μήκους 16 ποδών δηλ . 5.23m αντί   6 δραχμές  κατά τεμάχιο 

Τα μήκ ους 14 ποδών δηλ . 4.58m αντί   4 δραχμές  κατά τεμάχιο   , αναλόγως  την  ποιότητά   τους.

  Τέλος,  μια   άμαξα  πλήρης,  τετραγώνων   ξύλων  μήκους  22 ποδών ,  η   τιμή  ήταν  40 δραχμές κα ι  μήκους 23 ποδών  ήταν 48 δραχμές . Και  εδώ  ο  καθορισμός της αξίας ανά κυβικό  είναι αδύνατον .

 Η τιμή  των  δαπέδων , ξύλων  μήκους 3.27m ήταν  μεταξύ 3.50 και  6 δραχμών

 

Ο  τεχνίτης του ξύλου 

 Κατά  την αρχαιότητα κάθε τεχνίτης, ονομαζόταν γενικά τέκτων , όμως ο  κατ’εξοχήν 

τέκτων    θεωρούνταν  ο   κατεργαζόμενος  το   ξύλο .  Ο  Όμηρος   τέκτονες χαρακτηρίζει τους  ναυπηγούς κυρίως  αλλά   και   τους  οικοδόμους.  Ο  Ευριπίδης χαρακτηριστικά αναφέρει   τέκτων  γαρ ων  έπρασσες ου  ξυλουργικά  . Ο Πλάτων ορίζει  ως  τεκτονικήν  την  τέχνην των  πριζόντων  και  τρυπόντων  και  ξεόντων και  τορνευόντων   και  γενικά τέκτονα  εννοεί  τον  ξυλουργόν , και  λακωνικά δίδει  τον ορισμό ,  τεκτονική , χρήσις  και  εργασία  περί  το  ξύλο  . Τέκτων  θεωρούνταν και  στην Ελληνιστική εποχή  κυρίως ο  κατασκευαστής στεγών . Από   επιγραφές πληροφορούμαστε  ότι   για  την   κατασκευή   της   στέγης  και   της εσωτερικής οροφής του Ερεχθείου , αναφέρονται ταυτόχρονα  τέκτονες   και   ξυλουργοί  και    πρισταί  .  Επίσης ,  και   κατά   τον   Γρηγόριο   Νύσσης(4 μ.Χ. αιώνα),  τέκτονες  ονομάζονταν και  οι  ξυλογλύπτες,  και  τέκτων εις ζώων φαντασίαν  το  ξύλο  εμόρφωσε .

Ημερομίσθιο  των ξυλουργών. 

    Από  επιγραφές και  κυρ ί ως του  Ερεχθείου του  έτους 408/7 π.Χ. πληροφορούμαστε  ότι  το  ημερομίσθιο  του  τέκτονα  (πριστού , ξυλουργού  κλπ)  ήταν  περί  τα  τέλη  του  5 αιώνα

π.Χ. γενικά 1 δραχμή , όσο και  του  αρχιτέκτονα. Στο  τελευταίο  τρίτο  του    4ου π.Χ. αιώνα (329  π.Χ.)  τα   ημερομίσθια   είχαν   υψωθεί   και   διέφερ αν   κατά   ειδικότητα .  Από   την

επιγραφή   της  Ελευσίνας πληροφορούμαστε (στ 26/27) ότι   οι  εργαζόμενοι   στα   ξύλα , έπαιρναν  ημερομίσθιο  2 δραχμές και  3 οβολούς (=2 ½ δραχμές ), με τη διαφορά  ότι  ήταν

 οικόσιτοι , δηλαδή  ότι  η  διατροφή  ήταν εις βάρος τους. Στην ίδια επιγραφή  (στ.111) μαθαίνουμε επίσης  ότι  οι αποκεραμώσαντες την  πάροδον  του  τείχους  οικόσιτοι και  αυτοί   τέκτονες   έλαβα ν  ημερομίσθιο  2 δραχμές,  οι  δε πρισταί   οικόσιτοι  και   αυτοί , 3 δραχμές . 

Εργασία της κυρίας ΛΑΔΑ ΘΕΩΝΗΣ-ΝΙΚΟΛΕΤΑΣ    ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Επίβλεψη του  Δρ. ΚΑΚΑΡΑ ΙΩΑΝΝΗ



 Τι είναι το νοβοπάν, η μελαμίνη, το MDF, το μασίφ 

Σίγουρα έχετε ακούσει περιγραφές όπως: «μασίφ», «ψημένη οξιά», «ιταλικό», «δικής μας παραγωγής» και άλλες εκφράσεις κλισέ που χρησιμοποιεί ο εμπορικός κλάδος του επίπλου.
Θεωρώ απαραίτητο ν' αναφερθώ στους παραπάνω όρους και εκφράσεις και να σας ενημερώσω σχετικά.
Τα προϊόντα ξύλου είναι σύνθετα υλικά αποτελούμενα από ίνες ξύλου, καπλαμάδες και συγκολλητικές ουσίες (φυσικές ή συνθετικές ρητίνες, αλλά και ανόργανα υλικά, όπως γύψος ή τσιμέντο). Τα πιο γνωστά προϊόντα ξύλου είναι τα κόντρα πλακέ, οι μοριοσανίδες (νοβοπάν), οι ινοσανίδες (όπως το MDF) και οι μελαμίνες.
Θεωρητικά αλλά και πρακτικά, όταν λέμε μασίφ εννοούμε ένα φυσικό και συμπαγές ξύλο παρασκευασμένο από τον κορμό και τα κλαδιά του δέντρου.

Από μασίφ ξύλο συνήθως δεν κατασκευάζεται ολόκληρο έπιπλο αλλά μέρη του, όπως τα πόδια των τραπεζιών, πόρτες από έπιπλα κουζίνας και ντουλάπας.
Αναφέρω ένα παράδειγμα για να γίνω περισσότερο κατανοητός:
Το πόδι του τραπεζιού αποτελείται συνήθως από τέσσερα ενωμένα και συγκολλημένα μεταξύ τους κομμάτια μασίφ ξύλου.
Μεγάλες επιφάνειες όπως πόρτες (κουζίνας, ντουλάπας) αποτελούνται από λωρίδες μασίφ ξύλου, συνήθως πλάτους 5 εκατοστών, οι οποίες είναι και αυτές συγκολλημένες μεταξύ τους.
Οι λόγοι που χρησιμοποιούνται μικρά τεμάχια μασίφ ξύλου είναι γιατί σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή χρησιμοποιούνταν ολόκληρο το μασίφ ξύλο, υπήρχε μεγάλος αλλά και βέβαιος κίνδυνος να στραβώσει το έπιπλο και να δημιουργηθούν ρωγμές. Εύκολα λοιπόν γίνεται κατανοητό, γιατί έπιπλο που περιλαμβάνει μέρη από μασίφ ξύλο είναι ακριβότερο σε σχέση με άλλα.

Δε λέμε ότι επειδή είναι από μασίφ ξύλο είναι το καλύτερο ή αν είναι από MDF ή νοβοπάν είναι το χειρότερο.
Το χειρότερο είναι να σας πουλάνε MDF ή νοβοπάν για μασίφ ξύλο.
Όλα τα υλικά είναι καλά, αν τα χρησιμοποιούμε για την κατάλληλη κατασκευή.

Δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα έπιπλο για το μπάνιο ή για το μπαλκόνι από νοβοπάν (μοριοσανίδα) αν δεν είναι ανθυγρό, ή ένα έπιπλο για εξωτερικούς χώρους από μασίφ ξύλο, χωρίς να το εμποτίσουμε με CCA ή με άλλες ουσίες και χωρίς να το βάψουμε, καθώς επίσης να το συντηρούμε σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Μην ξεχνάμε ότι το ξύλο έχει πόρους και αυτό που το καταστρέφει περισσότερο είναι το νερό. Γι' αυτόν το λόγο όταν θέλουμε να κατασκευάσουμε ένα έπιπλο για το μπάνιο, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ξύλο το οποίο να βάφεται (όχι μελαμίνη), ώστε να του κλείσουμε τους πόρους και να μην εισχωρήσει η υγρασία και σαν αποτέλεσμα να διογκωθεί.
Ο θόρυβος που έχει δημιουργηθεί για την κακή ποιότητα του νοβοπάν πολλές φορές διαψεύδεται, διότι κατασκευάζονται πολλά στοιχεία του επίπλου από αυτό και αναλόγως με την πυκνότητα και το πάχος πετυχαίνουμε πολύ ανθεκτική κατασκευή.
Για παράδειγμα, για να μην υπάρχει πρόβλημα με τα ράφια από ντουλάπα ή βιβλιοθήκη, επιλέγουμε το πάχος να είναι 22mm και όχι 16mm. Και φυσικά πρέπει να προσέχουμε το μήκος να μην υπερβαίνει το 1.00m.

Όταν τα ράφια θέλουμε να σηκώνουν βάρος (να μην υποστούν λυγισμό) θα πρέπει ν' αυξάνεται το πάχος ή να μικραίνει το μήκος.
Στην παρακάτω φωτογραφία βλέπετε ένα κομμάτι ξύλου νοβοπάν κι ένα MDF στα οποία βιδώσαμε μια βίδα πάχους 0,4mm.

Το νοβοπάν δεν έπαθε τίποτα, ενώ το MDF σχίσθηκε.

Εφόσον βλέπετε την εικόνα, σκεφτείτε τώρα από τι ξύλο θα θέλατε να είναι το πλαϊνό από την ντουλάπα σας, στο σημείο δηλαδή που βιδώνεται το πίσω μέρος της. Σε κάποιες τέτοιες ελάχιστες περιπτώσεις δεν ισχύει το ακριβό είναι και καλό. Τώρα αν, για κάποιο λόγο, θέλουμε να βάλουμε πλαϊνό από MDF, θα το πράξουμε, θα αλλάξουμε, όμως, τον τρόπο στερέωσης της πλάτης, θα το κάνουμε χωνευτό με πατούρα. Παρακάτω βλέπουμε κάποιες στηρίξεις για ντουλάπια που σίγουρα έχουμε ξαναδεί. Για να είμαστε σίγουροι ότι θα είναι γερό και δε θα μας πέσει το ντουλάπι, χρησιμοποιήσαμε ένα πλαϊνό πολύ χοντρό 5cmX4cm (εικονικά) που μόνο που το βλέπουμε μας δίνει την αίσθηση ότι θα σηκώσει βάρος 500 κιλών! Παρόλα αυτά βλέπετε πόσο σχίσθηκε και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να αλλαχτεί ο τρόπος στήριξης. Με αυτό το παράδειγμα δεν πάμε να ανατρέψουμε την καλή φήμη που έχει το MDF (ή αλλιώς γιασενίτ), απλώς να μειώσουμε την κακή φήμη που έχει το νοβοπάν. Και είναι ένα πραγματικό γεγονός που το έχω συναντήσει, να λένε δηλαδή «Σιγά μη δώσω τόσα λεφτά για ένα ντουλαπάκι! Εμένα πιάνουν τα χέρια μου!». Γι' αυτό πηγαίνουν σ' ένα super market («φτιάξ' το μόνος σου»), διαλέγουν υλικά αμφιβόλου ποιότητας σε εξίσου χαμηλή τιμή, λέγοντας «έχω ακούσει ότι το MDF είναι το καλύτερο. Τι, από νοβοπάν θα το κατασκευάσω;» και το αποτέλεσμα το φαντάζεστε. Εμείς που ασχολούμαστε με αυτό τον κλάδο σίγουρα έχουμε πολλές ανάλογες εμπειρίες κακοτεχνίας, που πολλές από αυτές εγώ τις χαρακτηρίζω σαν φόνο εκ προμελέτης. Τα πιο πολλά έπιπλα από μέσα είναι με νοβοπάν (μοριοσανίδες) ή από MDF (ινοσανίδες). Αυτό σημαίνει, πολύ απλά, ροκανίσματα ξύλου με κόλλα ως μεγάλες επίπεδες επιφάνειες που ονομάζονται πλάκες και οι οποίες κατασκευάζονται από κάποια εργοστάσια πρώτων υλών όπως ΣΕΛΜΑΝ - ΑΚΡΙΤΑΣ  κ.λπ. Γραμμή παραγωγής M.D.F. ΝΟΒΟΠΑΝ Στις επίπεδες επιφάνειες MDF νοβοπάν κολλάμε την επιθυμητή επιφάνεια καπλαμά δηλαδή φλούδα ξύλου 1-2 χιλιοστών οξιάς, δρυός, κερασιάς, μηλιάς, τριανταφυλλιάς και άλλους πολλούς. Επίσης, κολλάμε φορμάικα ή τεχνητό καπλαμά [μελαμίνη].